۹۲ - اورمو گؤلو نده ن قورودولور!
اورمو گؤلو نده ن قورودولور!
احمد اورمواوغلو
اؤن سؤز!
"اورمو گؤلو نده ن قورودولور" باشلیق‌لی یازی ۲۰۱۰-جو ایلده یازیلاراق، همن ایلده و اوچ بؤلومده گونئی آذربایجانین بیرنئچه سایتین‌دا یاییلمیش‌دیر. لاکین یازینین اؤز اهمیتی و اؤزه ل‌لیکله ده نئچه ایلده‌ن به ری آذربایجانین عن اؤنملی گون‌ده‌م مسئله‌سی اولان اورمو گؤلونون قورودولماسی و آردین‌دان یارانان اکولوژی فلاکت و چئوره فاجعه‌سیله باغلی بو یازینین واختییلا اؤز منطیق‌لی دلیللریله بوتون گئرچکلری اؤزون‌ده عکس ائتدیره‌رک، اورتایا قویموش‌دور. بوسبب‌دن ده اونون بیرداها یاییلماسینی مقصده اویغون گؤروب بؤیوک تورک میللتی، ده یرلی میللی فعاللار و میللی آیدینلاریمیزاوچون فای‌دالی اولماسینی دوشونوره‌م. چونکی بو یازی جینایتکار فارس-ایران دؤولتینین تام شارلاتان‌لیقلا، هم ده چوخ حیاسیزجاسینا هئچ اوتانیب چکینمه‌دن، یوردداش دئدیی اؤز اینسانلارینا و اوسته‌لیک ایرانین باشی دئدیی آذربایجانا قارشی بو گونه قدر بشریت تاریخین‌ده تایی و میثلی گؤرونمه میش بوتون شیطانی و ده هشت‌لی پلانلارینین حیاتا کئچیردیینی اورتایا قویاراق گؤزلر اؤنونه سرگیلمیش‌دیر. بو گون یالنیز اورمو گؤلوحؤوزه‌سین‌ده اولان چایلارین اوزرینه تیکیلیب ایستیفادهیه وئریله‌ن سو بندلرینین سایی ۵۲، حاضردا تیکیلمک‌ده اولان بندلرین سایی ۱۰، ائل‌جه ده ۲۷ سو بندینین تیکیلمه‌سی ده پلان‌دا اولموش‌دور. سای‌سیز-حساب‌سیز تیکیله‌ن بو سو بندلری، اورمو گؤلونون قورودولماسین‌دا اساسی رول اویباییب و اصلین‌ده ده بو بندلر، ایران دؤولتی طرفین‌دن بو شیطانی مقصد اوچون تیکیلمیش‌دیر.
آذربایجانین بو چیرپینان اوریی، هم ده اونون وار اولوب بقاسینین رمزی ساییلان بو توکنمز خزینه‌سی، تورک میللتینی بیر دفعه‌لیک یوخ ائدیب، آذربایجانی جوغرافی بیر مکان اولاراق دونیا خریته‌سین‌دن تامامیله سیلمک آماجییلا تورک و آذربایجانین قاتی دوشم‌نی اولان ایران ایسلام دؤولتی باش‌دا اولماق اوزره فارس فاشیزمی طرفین‌دن مقصدلی شکیل‌ده و بیله‌رک‌دن قورودولور. بو یازی یاییلدیق‌دان سونرا بعضی ساغ‌چی و سول‌چو پان ایرانیست آذربایجان‌لیلار طرفین‌دن اعتراضلارلا قارشیلانمیش‌دیر. بو سببه گؤره کی، گویا بوردا دئییله‌نلر گئرچکلری عکس ائتمیر، چونکی بو گون دونیادا ایقلیم دییشیک‌لییی گلوبال بیر پروبلئمه چئوریلیب، یاخود بیر دؤولت اؤز اؤلکه‌سینین هر جهت‌دن اؤنملی اولان بیر بؤلگه‌سینی نئجه قورودا بیلر کی، و بو کیمی بوش بوغازلیقلار!! آنجاق بو گون آذربایجان‌لیلارین بؤیوک اکثریتینه ثبوت اولموش‌دور کی، اورمو گؤلونون قورودولماسی شوبهه‌سیز ایقلیم دییشیک‌لییی و قوراق‌لیقلارلا هئچ بیر ایلگی و علاقه‌سی یوخ‌دور. بونادا آیدین مثال اورمو گؤلو ایله عینی جوغرافی بؤلگه‌ده یئرله شن تورکییه‌نین وان و ائرمنیستانین گؤیچه (سئوان) گؤللری‌دیر کی، اورمو گؤلون‌ده ن فرق‌لی اولاراق تامامیله نورمال بیر وضعیت‌ده قالمیشلار. اورمو گؤلو فاجعه‌سی و قارشی-قارشییا گلدییمیز ائکولوژی فلاکتین اساس عاملی متخصصلرین ده اعتراف ائتدیینه گؤره ۸۲ فایزی اینسان عاملی و ۱۸ فایزی ایسه ایقلیم دییشیکلیین‌دن قایناق‌لانیر. یعنی اورمو گؤلو حؤوزه‌سین‌ده‌کی اونا آخان چایلارین اوزه رینه بو گونه قده ر ۵۲ سو بندینین تیکیلمه‌سی، گؤلون اورتاسین‌دان قئیری-ایستاندارت بیر یولون تیکیلمه‌سی، ۸۰ مین‌دن آرتیق قویونون قازیلماسی و یانلیش ایداره ائتمه، اینسان عاملینین بو مسئله‌ده باش‌لیجا رول اوینادیغینی چوخ آچیقجاسینا اورتایا قویموش‌دور. بو گئرچک مسئله نی
سون گونلرده اورمو میللت وکی‌لی روحوللاه حضرت پوردا اعتراف ائتمک مجبوریتین‌ده قالمیشدیر.
اورمو گؤلونون ایران دؤولتی طرفین‌دن بیله‌رک‌دن قورودولماسینا، هم ده اونون ثبوتونا دایر واز کئچیلمز ان اؤنملی فاکتورلاردان بیری، ۲۰۱۱-جی ایلده یونئسکو طرفین‌دن اورمو گؤلونه سوداشیما پروژه‌سینه، ۱۳۵ میلیون دولار مبلغین‌ده اولان یاردیم تکلیفی اولموش‌دور. آنجاق بو اینسانی و اورمو گؤلونون برپاسی و اونون قورتاریلماسی اوچون چوخ اؤنملی اولان تکلیف تام خاینجه‌سینه ایران دؤولتی طرفین‌دن رد ائدیلمیش‌دیر.
بو مسئله ایله باغلی داها بیر اؤنملی فاکتور دا شرقی آذربایجان ایالتینین کند تصروفاتی و طبیعی ثروتلر اوزره تدقیقات و تحصیل مرکزینین رِئ‌سی تانینمیش اکولوق احمد بایبوردینین سؤیله دیکلری‌دیر. او، ۸ ایل بون‌دان اؤنجه گؤلون برپاسی اوچون ۲۷ لاییحه‌نین حاضرلاناراق اورمو گؤلونون برپاسی قرارگاهینا گؤندریلدیینی، آنجاق بو گونه کیمی یالنیز گؤله سو ترانسفئری ایله باغلی لاییحه‌نین یاریمچیق اولاراق ایجرا ائدیلدیینی و قالان ۲۶ لاییحه‌نین یالنیز کاغیذ اوزرین‌ده قالدیغینی دئییب. احمد بایبوردی، ائل‌جه ده ۱۵ میلیون اینسانین حیاتینین تهلوکه‌ده اولدوغونو دؤنه-دؤنه وورغولاییب. عینی زامان‌دا، ایران دؤولتی گؤلون قوروماسینین قارشی‌سینی آلماق اوچون یاپونییا، ب م ت
و حتی آمئریکاداکی بعضی قوروملاردان بیر چوخ مالی یاردیملار آلسادا، گؤلون برپاسی و قوروماسینین قارشی‌سینی آلماق اوچون هئچ بیر آددیم‌دا بئله آتمامیش‌دیر. اورمو گؤلونون قورودولماسی تق‌دیرده اونون بوتون ساحه‌سی بؤیوک بیر دوزلاغا چئویرله‌رک، دوز فیرتینالاری کند تصروفاتینین تامامیله محو ائدیلمه‌سینه و ایقلیم فلاکتینه گتیریب چیخارداجاق. هان‌سی کی، بو سوره ج آرتیق باشلانمیش‌دیر.
گؤل‌ده ن قالخان گوج‌لو دوز توفانالاری اطراف اراضیلری یان‌دیرماقلا یاناشی، اطراف‌دا اینسانلارین یاشادیغی اراضیلرده گؤز، آغ جیر خرچنگی، ائل‌جه ده ری، آسما و قان تضیقی کیمی خسته‌لیکلره سبب اولوب.
اورمو گؤلونون قوروماسی موختلیف اکولوژی پروبلئملرله یاناشی حاضردا کند تصروفاتی ساحه‌سینین ده جیدی زیان گؤرمه‌سینه و یوزلرله هئکتار اراضی‌ده باغلارین محو اولماسینا سبب اولوب.
اؤزه ل‌لیکله سون واختلار بؤلگه‌نین بیتکی اؤرتویو جیدی شکیل‌ده محو اولوب و اطراف ایالتلرده توز و دوز فیرتینالاری اکولوژی پروبلئملره سبب اولموش‌دور.
اکولوقلارین و چئوره فعاللارینین وئردیی بیلگیلره گؤره، شرقی آذربایجان ایالتینین بیناب و شبیستر بؤلگه‌لرین‌ده دوز فیرتینالاری و یئرالتی سو قایناقلارینین شورلاشماسی نتیجه‌سین‌ده بادام باغلاری تامامیله قوروموش‌دور. بادام باغلارییلا یاناشی بؤلگه‌ده اوزوم باغلارینین دا محو اولدوغو بیلینیر.
عینی زامان‌دا، گونئی آذربایجان‌لی رئژیسور محمد علیمورادی اورمو گؤلونون قوروماسی و یاراناجاق اکولوژی فلاکت‌دن بحث ائد‌ن بیر رئپورتاژدا ۳ کندده ۸۸ شاگیردین یوخلانیلدیغی، اونلارین ۳۰-دا آسما خسته لیینین آشکارلاندیغی، ۳ شاگیردین ایسه آغ جیرلرینین ۸۰ فایزینین سیرادان چیخدیغی دئییلیر.
بونلار ساده‌جه باشلانغیج اولاراق گؤلون تامامیله قورودولماسی تق‌دیرده نئجه بؤیوک، نئجه دهشت‌لی و نه قده ر قورخونج بیر فاجعه‌نین یول‌دا اولماسین‌دان خبر وئرمک‌ده‌دیر.
اورمو گؤلو مسئله‌سی بو گون آذربایجان و تورک میللتینین گئرچک‌دن اؤلوم-قالیم مسئله‌سی‌دیر. حاضیردا فرق‌لی خبرلر اساسین‌دا اورمو گؤلونون تخمیناً ۹۰-۹۵ فایزی قورویاراق اوندا مؤوجود اولان سویون حج‌می کئچه‌ن ایلله موقای‌سه‌ده ۱.۳۱ میلیارد کوبیکمئتر آزالاراق ۲.۰۹ میلیارد کوبیکمئتره قده ر آشاغی دوشموش‌دور. بو سبب‌دن ده بو گون نه باهاسینا اولورسادا اولسون گؤلون برپاسی و تکرار جانلانماسی اوغرون‌دا موجادیله قارشیمیزدا دوران ان واجیب، حیاتی و اینسانی مسئله‌میز اولاراق اوزه ریمیزه دوشه‌ن ان بؤیوک بیر میللی گؤره و ساییلیر. بو بؤیوک میللی و تاریخی اؤلوم-قالیم موجادیله‌سینه اؤزونو آذربایجان‌لی بیله‌ن هرکس قاتیلمالی‌دیر، چونکی بو بیزیم بقامیزین و بیر میللت کیمی آیاق‌دا قالیب یاشامامیز اوچون سون ساواش و سون شانس اولا بیلر.
وطن اوغرون‌دا بو قوتسال موجادیله عینی زامان‌دا بیزیم اوچون هر نده ن اؤنجه دونیانین بوتون ثروت و زنگین‌لیکلرین‌دن اوستون اولان وطنیمیز آذربایجانا اولان شرف بورجودور.
اورمو گؤلونون قورودولماسییلا باغلی یارانان ده هشت‌لی فاجعه و بؤیوک چئوره فلاکتی آذربایجان و تورک میللتی اوچون حیاتین سونو دئمک‌دیر.
بودا فارس فاشیزمینی تمثیل ائد‌ن ایران دؤولتینین آذربایجان و تورک میللتینه قارشی تام وحشیجه‌سینه حیاتا کئچیرمک ایسته دیی بؤیوک بیر سویقیریم ساییلیر.
ای آذربایجان‌لی، ای شرف‌لی تورک اویان، اویان و اؤزونه دؤن، دیلینی آلدیلار سوسدون، بؤیوک مدنیتینین و وارلیغینین یوخ ائدیلمه‌سینه سوسدون، شان‌لی تاریخینی دان‌دیلار سوسدون، اؤزلرینه لاییق اولان بوتون تحقیره سوسدون، وطنین آذربایجانی پارام-پارچا ائدیب یئنه‌ده سوسدون و سوسدون. لاکین بونلارین هامیسی یئتمه‌دی دئیه، بو گون سنین جللادین اولان فارس فاشیزمی سنه بو جانی دا آرتیق چوخ گؤروب، اونودا سن‌ده ن آلماق ایستییر. ای آذربایجانین قئیره تلی و ویجدانلی تورک اؤولادی یئنه‌می سوساجاق‌سان، سنه قارشی آپاریلان بوتون بو وحشی‌لیکلره لاقئید قالاجاق‌سان، آرتیق یئتر بو قده ر جینایت، بو قده ر وحشی‌لیک، قالخ آیاغا عصیان ائله، قیر الینه آیاغینا باغ‌لانان بو اسارت زنجیرینی باشقا میللتلر کیمی آزاد و باشی اوجا یاشا! بؤیوک قهره‌مانیمیز اولان آتامیز بابک دئمیشکن، بیر گون آزاد یاشاماق ۴۰ ایل اسارت‌ده یاشاماق‌دان داها اوستون‌دور.
ای تورک، اؤز اؤولادلارین اوچون، نوه نتیجه‌لرین و گله‌جک نسیللر اوچون سن فارس فاشیزمی و قاتی تورک دوشمه‌نی اولان ایران دؤولتینه دور دئمه‌لی‌سه‌ن. بو گون اؤزونو ایلک باش‌دا اینسان، هم ده تورک و بو تورپاقلارین اؤولادی بیله‌ن، اونون سویونو ایچیب، چؤریین یئییب و تمیز هاواسینی اودان هرکس اؤز وطنی و میللتینین قارشی‌سین‌دا بؤیوک و تاریخی بیر مسولیت داشییاراق اوزه رینه دوشه‌ن اؤز اینسانی، میللی گؤره وینی یئرینه گتیرمه‌لی و اونا اولان شرف بورجونو وئرمه‌لی‌دیر.
۱۴۰۱/۰۵/۲۵
اورمو گؤلو نده ن قورودولور!
آذربایجانین حیاتی و اونون شاه داماری ساییلان اورمو گؤلو، جننت اولان یوردوموزون فوسونکار و زنگین طبیعتینین یارانیب وئریم‌لی تورپاقلارا، هابئله گؤزل، ایلیم‌لی هاوا و الوئریش‌لی بیر ایقلیمه مالیک اولماسین‌دا، اؤزه ل‌لیکله ده گونئی آذربایجانین طبیعی جوغرافییاسینین سیماسینین یارانماسین‌دا عوزسیز و اساسی رول اوینامیش‌دیر.
اورمو گؤلو طبیعتین آذربایجانا آرماغان ائتدیی ان بؤیوک ثروت و توکنمه ز بیر خزینه‌دیر کی، اونون ده یرینی دونیانین هئچ بیر ثروتی و خزینه‌سیله اؤلچمک اولماز، آذربایجانی اونسوز و اونو آذربایجان‌سیز تصوور ائتمک اصلا مومکون دئییل.
اورمو گؤلو آذربایجانین اوجا داغلارین‌دان و گؤز اوخشایان دره‌لرین‌دن آخان ۲۱ چای، ۳۹ چایلاق و سئل سولارینین سون منزی‌لی ساییلیر. اونلاردان نازلی چای، شهرچای، روضه چای و باراندوز چایلاری اورمو، زولاچای سالماس، گدارچای سولدوز، ماهابادچای سویوق بولاغ، جیغاتی و تاتاو چایلاری قوشاچای، قوروچای، لئیلان چای ملیک ک‌ن‌دی، صوفو و مردوق یاخود آلمالی چایلاری ماراغا، قالاچای عجبشئر، آزرشهرچای توفارقان و آجی چای تبریزدن، ائله جه ده ۶ فصلی چای اولان خیرخیراچای، شیواسان چای، سینیخ چای، تسوج چای، دریان چای و قوبو چایلاری اورمو گؤلونه آخیرلار.
ایرانین و اورتادوغونون ان بؤیوک گؤلو، هم ده بحرولمییت یا اؤلوگؤلون‌دن سونرا دونیانین ایکینجی ان شور و اوچونجو بؤیوک دوز گؤلو ساییلان اورمو گؤلو، ۱۹۹۵-جی ایله قده ر اؤز ۵۷۰۰ کوادرات کیلومئتر ساحه‌سیله دونیانین ۲۰-جی بؤیوک گؤلو ساییلیردی. ۱۰۲ آدایا مالیک اولان اورمو گؤلو، اؤز شفالی سولاری و ساحیلرین‌ده اولان طیببی پالچیغینا گؤره دونیانین نادیر و میثیل‌سیز گؤللرین‌دن بیری ساییلیر. گؤلون ان بؤیوک، هم ده تکجه مسکونلاشمیش آداسی ساییلان شاهی (ایسلامی)، آغ گونبز، بورچالی، بهرام اباد، تئیمورلی، سارای، قیبچاق و گمی‌چی کیمی کندلرده ن عبارت اولان بیر آدادیر.
۱۹۷۱جی ایلده اورمو گؤلو بوتون آدالارییلا بیرلیک‌ده یونئسکو طرفین‌دن اؤز اؤن‌می و طبیعی زنگینلیینه گؤره دونیانین طبیعی ثروت و ایرثی کیمی دوغال قوروق بؤلگه‌سی و ۱۹۷۵-جی ایلده میللی پارک کیمی تانیناراق، دؤولتین اؤزل قوروغو آلتینا آلینمیش‌دیر. گؤلون تکجه اؤنملی، هم ده اولدوقجا ده یرلی جان‌لی‌سی اولان آرت‌مییا یالنیز بو گؤل‌ده یاشاماسی و اونا خاص اولماسین‌دان دولایی "آرت‌میا اورمیانا" آدییلا دونیانین نادیر جان‌لی‌سی کیمی ثبت ائدیلمیش‌دیر. آرت‌میانین بو گون دونیا بازارین‌دا بیر کیلوسونون د ه یری ۲۰۰ آمئریکا دولاری‌دیر و یالنیز اونون ساتیشین‌دان الده ائدیله‌ن گلیر، آذربایجانین باشقا یئرالتی زنگین ثروتلریله بیرلیک‌ده، چوخ اؤنملی گلیر قایناقلارین‌دان بیری اولا بیلیر.
اورمو گؤلو، هم ده م ا ب طرفین‌دن دونیانین دوققوز بیوسفئرین دوغال قایناقلارین‌دان بیری کیمی تانینمیش‌دیر.
اورمو گؤلونه تؤکوله‌ن سولارین میقداری ایلده ۷ میلیارد کوبیک مئتره قده ر اولموش‌دور کی، اونون ۵،۵ میلیارد کوبیک مئتری چایلارین آخماسین‌دان، ۱ میلیاردی یاغینتیلار و یاریم میلیاد کوبیک مئتری ایسه بولاق سولارین‌دان تامین ائدیلمیش‌دیر.
عادی حال‌دا اورمو گؤلونون سویو ۳۰-۳۲ میلیارد کوبیک مئتر و ان درین یئری ۱۶ مئتر اولموش‌دور کی، حاضردا ۶ مئتر آزالاراق ۱۲ میلیارد کوبیک مئتره چاتمیش‌دیر. بو گون بعضی آدالارین اؤزه ل‌لیکله ده میللی پارک ساییلان قویون داغی (ایندی کبودان) و ائششک داغی (اشک) آدالارینین سویون آزالماسی نتیجه‌سین‌ده قورولوقلا بیرلشدیی اوچون، اونلاردا یاشایان حیوانلارین دا حیاتی جیدی شکیل‌ده تهلوکه‌یه دوشموش‌دور. بو سبب‌دن ده ۷۰۰ مین‌ده ن چوخ فلامینقو، پئلیکان، اؤردک و باشقا قوشلارین یاشادیغی بو آدالاردا حاضردا یالنیز ۱۰۰۰-۲۰۰۰ مین قوش قالمش‌دیر کی، اونلارین دا سایی ایلده‌ن ایله آزالماق‌دادیر! عینی زامان‌دا، بو آدالاردا اولان مینلرله جئیران، مارال، نئچه قافلان و باشقا حیوانلارین طالعین‌دن ده هئچ بیر بیلگی یوخ‌دور.
اورمو گؤلونون قورودولماسی یالنیز گونئی آذربایجانین اکولوژی فلاکتی یوخ، هم ده اونا قونشو اولان بیر نئچه ایالتله بیرلیک‌ده تورکییه، آذربایجان و عیراق کیمی اؤلکه‌لرین ده بل‌لی بیر بؤلومون‌ده اؤز ائتکی‌سینی بوراخاجاغین‌دان دولایی، بوتون بؤلگه‌نین داها دوغروسو دونیانین دا فاجعه سی و اکولوژی فلاکتی ساییلیر. چونکی گؤل‌ده مؤوجود اولان ۸-۱۰ میلیارد تون دوز کولک لر واسیطته‌سیله زامان- زامان بو بؤلگه‌لرده ده حیاتی تامامیله محو ائدیب، اونلاری دا دوزلاق و دوز چؤلونه چئویرمک قابیلیتینه مالیک‌دیر. متخصیصلرین دئدیینه گؤره دوز فیرتینالاری ۵۰۰ کیلومئتر شوعاسینا قدر گئنیش بیر اراضیلره اؤز ائتکی‌سینی بوراخاراق، حیاتی تامامیله ایفلیج دورومونا گتیریب یوخ ائد‌رک، ۱۴ میلیون اینسان دا اؤز دوغما یوردونو ترک ائتمک مجبوریتین‌ده قالاجاق‌دیر.
اورمو گؤلو فاجعه‌سینین بیرینجی و ان باش‌لیجا سببی ۱۹۸۰-۸۱جی ایلده هئچ آراشدیریلمادان، هم ده متخصیصلرله بو حاق‌دا دانیشیب، مصلحتلشمه‌دن تامامیله قئیری-علمی، قئیری-ایستاندارت و ایبتی‌دایی بیر شکیل‌ده اورمو گؤلونون اورتاسین‌دان چکیله‌ن تبریز- اورمو یولو اولموش‌دور. گؤلون اورتاسین‌دان چکیله‌ن و ۱۷ کیلومئتر اوزونلوغون‌دا اولان بو یولون تیکیلمه‌سی، گؤلون هر ایکی طرفین‌دن عینی زامان‌دا داش، قوم و تورپاقلارین گؤلون ایچینه تؤکولمه‌سیله باشلانمیش‌دیر. اورمو طرفین‌ده میلیونلارلا تون داش و تورپاق آغیر ماشینلار و بولدیزئرلرله گؤلون ساحلین‌ده یئرلشه‌ن زنبیل داغین‌دان قازیلیب چوخ ایبتی‌دایی شکیل‌ده گؤلونون ایچینه تؤکولموش‌دور. بو یولا خرج‌له نه ن میلیونلارلا دولاردان حتی داهادا چوخ آز پوللا گؤل و اونون چئوره‌سینه هئچ بیر زیان وئرمه‌دن، بیر چوخ اؤلکه‌لرده ده تیکیلدیی کیمی دونیانین ان مودئرن و ان گؤزه ل کؤرپوسونو تیکمک اولاردی. حالبوکی، چوخ ده یرلی و زنگین شوشه معده‌نی اولان زنبیل داغین‌دان قازیلیب بو یولون تیکیلمه‌سی اوچون گؤله تؤکوله‌ن داشلار ساده‌جه عادی داش یوخ، بلکه دئییله‌نلره گؤره دونیانین ان قیمت‌لی و نادیر شوشه داشلاری اولاراق بؤیوک و چوخ ده یرلی بیر معده‌ن اولموش‌دور. حتی بو زامان یاپونییا دؤولتی، زنبیل داغین‌دا اولان بو معده‌نه قارشی‌لیق، اورمو گؤلونون اوزه رین‌دن تامامیله شوشه‌دن اولان بیر کؤرپونون تیکیلمه‌سینی ایران دؤولتینه تکلیف ائتمیش‌دیر کی، هر حال‌دا بو تکلیف‌ده رد ائدیلمیش‌دیر.
بئله‌لیکله تورک میللتینین وئرگی‌سی و اونون زنگین قایناقلاری حسابینا عبث یئره، هم ده اولدوقجا چوخ باهایا باشا گلن و تیکیلمه‌سی تخمیناً ۲۵-۲۶ ایل سوره‌ن بو عیبه جر یول، ۱۳۸۷-جی ایلین آبان آیین‌دا (نویابر ۲۰۰۸-جی ایل) ایستیفادهیه وئریله‌رک، گؤلون طبیعی گؤزه ل‌لیک و گؤرنوشونو تامامیله پوزماقلا یاناشی، اونون قوروما سوره‌جینین ده باشلانغیجی اولموش‌دور. یولون تیکیلمه‌سیله گؤل ایکی آیری حیسه‌یه بؤلونه‌رک، اونا آخان سولاری دا ایکی حؤوزه‌یه بؤلموش‌دور، ائل‌جه ده گؤلون سویونون طبیعی یعنی ساعات عقربه‌سی کیمی دولاشماسینا انگل اولاراق، اونون اؤزل‌لیکله ده گونئی بؤلومون‌ده و دایاز یئرلرده سو سوییه‌سینین داها دا آشاغی دوشمه‌سی و روسوبلارین چوخالماسینا نده ن اولموش‌دور. چونکی سویون دولاشماسی اونون سرعتله بوخارلانماسینین قارشی‌سینی آلیر، عینی زامان‌دا، بو یولون بئله قئیری- ایستاندارت شکیل‌ده تیکیلمه‌سی گؤلون ایچین‌ده‌کی یئرالتی سو قایناقلاری و بولاقلارین گؤزلرینی قاپاداراق اونلارین دا گؤله آخماسینا مانع اولموش‌دور.
بئله‌لیکله ایلک باش‌دا بو یولون تیکیلمه‌سی، داها دوغروسو گؤلون بئله گولونج و ایبتی‌دایی شکیل‌ده دولدورولوب ایکی آیری گؤله چئوریلمه‌سی تامامیله یانلیش اولاراق، سولارین بوخارلانیب آزالماسی و داهادا سرعتله قوروماسین‌دا بؤیوک رولو اولموش‌دور. بورادا بؤیوک تورک میللتینه و اؤزه ل‌لیکله ده ده یرلی آیدینلاریمیزا اوز توتوب تام صمیمیتله سورمالییق کی، عجبا اورمو گؤلو آذربایجان‌دا یوخ، بلکه هر هان‌سی بیر فارس شهری، یاخود فارس بؤلگه‌سین‌ده اولسای‌دی، اونونلا دا بئله داورانیب عینی بو آجی طالع و دهشت‌لی فاجعه ایله قارش-قارشییا گلرمی‌دی!!؟؟
تام آرخایین‌لیقلا دئیه بیلریک کی، یوخ، اونون قه دری تامامیله بام-باشقا اولاردی و ایران دؤولتی یقین کی، اوردا نلر ائتمز و بؤیوک ایمکانلار یاراتماقلا جننت ایچین‌ده باشقا بیر عالم یاراداردی!!
اورمو گؤلو ۱۵ ایلده‌ن چوخ‌دورکی، سیستئماتیک شکیل‌ده فارس فاشیزمینین گئرچک تمثیل‌چی‌سی اولان ایران ایسلام دؤولتی طرفین‌ده ن آذربایجانی تامامیله یوخ ائتمک مقصدیله و بیلرک‌دن قورودولور و گؤل گئتدیکجه کیچیله‌رک بو گونه قده ر اونون ۳۰۰۰ کوادرات کیلومئتر ساحه‌سی قورویاراق دوز چؤلونه چئوریلمیش‌دیر.
۱۹۹۵-جی ایلده‌ن به ری بوتون دونیادا اولدوغو کیمی گونئی آذربایجان‌دا دا باش وئره‌ن ایقلیم دییشیک‌لییی و اونون آردین‌دان یاغینتیلارین نیسبی ده اولسا آزالماسی نتیجه‌ده‌سین‌ده باش‌لانان قوراق‌لیقلار طبیعی اولاراق، اورمو گؤلو ایله ده باغلی اؤز تأثیرینی بوراخمیش‌دی.
سون ایللرده قوراق‌لیقلارین سونا چاتیب، یاغینتیلارین تخمیناً نورماللاشماسی ایله اورمو گؤلون‌ده گئت-گئده سو سئوییه‌سینین ده آرتماسی گؤزله نیلیردی! آنجاق تاسسوفلر اولسون کی، بو گؤزله نتی باش توتمادی.
قئید ائتمک لازیم‌دیر کی، حاضیردا دونیانین هر یئرین‌ده اولدوغو کیمی آذربایجان‌دا دا زامان-زامان طبیعتین شیلتاق‌لیغی اولوب و یئنه‌ده اولاجاق‌دیر. بو مسئله کئچمیش‌ده ده اؤزونو هم قوراق‌لیقلار، هم ده قار و یاغیشلارین چوخ یاغماسیلا اؤزونو گؤسترمیش‌دیر. ۱۹۶۰-جی ایللرین باشلارین‌دا قوراق‌لیق و همه‌ن ایللرین سونلارین‌دان اعتباراً یاغینتیلارین آرتماسین‌دان دولایی، اورمو گؤلونون سویو داشیب واونون اطرافیندا اولان باغ و اکین یئرلرینین بیر بؤلومو سو آلتین‌دا قالمیشدیر. حتی اورمونون گؤلمانخانا لیمانینداکی پلاژ و توریستلر اوچون تیکیله‌ن بینالارین هامیسی سو آلتین‌دا قالمیش، سولارین چکیلمه‌سین‌دن سونرا یعنی ۱۹۷۰-جی ایللرین اورتالارینا قده ر بو بینالار یارارسیز دورومدا قالمیشدیر.۱۹۷۰-جی ایللرین باشلارین‌دا سولارین چکیلمه‌سین‌دن سونرا یای فصلین‌ده گؤلمانخانادا بوآجی منظره ایله قارشیلاشیب و اونا شخصاً شاهید اولموشام. اصلین‌ده اورمو گؤلونون سو طرازی نورمال حال‌دا ثابت قالیب و حتتا یای فصلین‌ده چایلارین سویونون آزالماسی گؤلون سویونون آزالماسی و سو سه وییه‌سینین آشاغی دوشمه‌سینه سبب اولمازدی.
بو گون ایران ایسلام دؤولتی باش‌دا اولماق اوزره فارس فاشیزمینین آزربایجانداکی ماشالاری اولان اوزده‌ن ایراق سؤزده آذربایجان‌لی میللت وکیللری، بعضی ناظیرلر، والیلر و یئرلی ساتقین مسئوللار، یعنی ساپی اؤزوموزدن اولان بالتالار بوتون شرف، قئیرت، ویجدان، هم ده اؤز وطنینی، میللتینی و بوتون اینسان‌لیقلارینی پولا، مقاما و شؤهرته ساتاراق تام لاقئیدلیکله رئژیمین تؤرتدیی بو بؤیوک و دهشت‌لی فاجعه قارشی‌سین‌دا سوساراق اونو گؤرمئزلیک‌دن گلمیشلر.
بو ساتقینلار وطنیمیزین بئله بیر آجیناجاق‌لی دورومون‌دا و میللتیمیزین بو اؤلوم- قالیم مسئله‌سین‌ده قاتی دوشمه‌نیمیز اولان فارس فاشیزمینین یانین‌دا یئر آلیب و گؤلون قورودولماسین‌دا اونون جینایت اورتاغی و ایشبیرلیک‌چی‌سی اولموشلار. اونلار، اوزون ایللردیر کی، منسوب اولدوقلاری وطن و میللتینه قارشی ایران دؤولتینین حیاتا کئچیردیی بو قئیری-اینسانی فاجیعه ایله باغلی قولاقلارینی تیخلایاراق، گؤزلرینی یوموب و اوتانمازجاسینا میللتیمیزی آلداداراق بو آجیناجاق‌لی دورومون یارانم‌سینی قوراق‌لیق و ایقلیم دییشیک‌لیین‌ده ن ایر‌لی گلدیینی سؤیلییرلر.
اورمونون چئوره (اطراف موحیط) قورومونون رئ‌سی محمدی‌زاده کیمی ساتقین بیر ذات، اورمو گؤلو و بورادا باش وئره‌ن چئوره فلاکتیله باغلی اونو دیله گتیره‌ن و بو حاق‌دا گئرچکلری یازان ژورنالیستلری قینایاراق، اونلارا حده- قورخو گلیب دئییر کی، بو مسئله ایله باغلی بیر آزدا اولسون موثبت سؤزلر یازین!؟؟
ائل‌جه ده نادیر قاضی پور کیمی بیر مانقورت و سؤزده اورمو میللت وکی‌لی دئییر کی، "اورمو گؤلو چوخ بؤیوک‌دور، اونو یاخشی ساخلاماق اوچون کیچیلدیلمه‌سی گرک‌دیر»!؟؟
بو آلچاق ذاتلار اؤز یالان و اویدورما سؤزلریله هر زامان فارس فاشیزمی و اونون تمثیل‌چی‌سی اولان ایران دؤولتینین ماشالاری اولاراق، اونلارین قوللوغون‌دا اولوب، عوام، ساده و سیاسی شعوردان یوخسون اولان اینسانلاریمیزی قاندیرماغا چالیشیرلار. بئله‌لیکله ده اونلار قاتی آذربایجان و تورک دوشمه‌نی اولان فاشیست و قددار ایران ایسلام دؤولتینین میللتیمیزه قارشی تؤرتدیکلری بوتون جینایت و وحشی‌لیکلرینی اؤرت-باس‌دیر ائتمه‌یه، هم ده اونا براعت قازاندیرماغا سعی گؤسترمکده دیرلر.
فارس-ایران ایسلام رئژیمینه باغلی ساتقینلارین بو ادعالاری و یالان تبلیغاتلارین‌دا قوراق‌لیقلا باغلی بعضی گئرچکلر اولسادا، گؤلون قوروماسینین باش‌لیجا سببی اینسان عاملی یعنی سو بندلرینین تیکیلمه‌سی، قئیری- ایستاندارت یولون چکیلمه‌سی و سای‌سیز-حساب‌سیز قویولارین گؤلون اطرافیندا قازیلماسی‌دیر و بو سبب‌دن ده بئله سؤزلر و اورتایا آتیلان ادعالار تامامیله یالان و اویدورمادیر. چونکی، او زامان قونشولوغوموزدا عینی جوغرافیا و ایقلیم شرایطین‌ده اولان وان و قوندارما ائرمنیستانداکی گؤیچه (سئوان) گؤللری‌ده قورومالیی‌دی و اونلارین دا طالعی اورمو گؤلو کیمی اولاردی، حالبوکی بو گؤللرده آزدا اولسون بئله هئچ بیر دییشیک‌لیک و سو آزالماسی گؤرونممیش‌دیر.
بوردادیر کی، فاشیست فارس-ایران دؤولتینین باشین‌دا اولان شارلاتان و یالان‌چی مسئوللارینین و اونلارین یئرلی ماشالارینین یالانلاری اوزه چیخیر و اونلارین آذربایجان و تورک میللتینه اولان سون‌سوز نیفرتی و اونونلا نه درجه‌ده دوشمه‌ن اولدوقلاری بوتون چیلپاقلیغییلا اورتایا چیخیر.
ایران آدلانان اؤلکه‌نین پرئزیدئنتین‌دن توتموش ناظیرلری و یئرلی مسئوللارینا قده ر نئچه ایلدیر کی، تام شارلاتان‌لیقلا و هئچ اوتانمادان اؤز یالانلارییلا آذربایجان کوتله‌سینی آلداتماغا چالیشیب اونون قربین‌ده و عیراق سرحددین‌ده‌کی داغلاردان آخان کیچیک زاب چایینین مجراسینی دییشیب، تونئللر و کاناللار واسیطه‌سیله اونون سویونو اورمو گؤلونه گتیردیکلرینی سؤیله‌ییب، ۳-۴ آی بون‌دان اؤنجه بو پروژه‌نین بیتیریلمه‌سینی، حتی آچیلیشینین بئله شایعه‌سینی ده ائشیتدیک!
دئمک بو حیاسیز دؤولت مسئوللاری اؤز بؤیوک یالانلاری و بوش وعده‌لریله واختی سوردوروب، آذربایجانین شاه داماری اولان و میللتیمیز اوچون اؤلوم- قالیم مسئله‌سی اولان اورمو گؤلونو قوروتماقلا، آذربایجانین حیاتینا بیر دفعه‌لیک سون قویماق ایستییرلر.
چونکی بونون عکسی اولسای‌دی، دفعه‌لرله بو جیدی مسئله ایله باغلی اورمو و تبریزده‌کی ایالت مسئوللارینین، ائل‌جه ده دفعه‌لرله تئهران‌دا اونلارلا دؤولت رس‌میلرینین بیرگه گؤروشلری و کئچیردیکلری ییغین‌جاقلارین‌دا آلینان قرارلارین بو گونه ده ک هئچ بیرینه‌ده بئله عمل اولونماییب و اونلارین هامیسی یالنیز کاغاز اوزرین‌ده قالمیشدیر. بو آلچاقلار بوتون اینسانی و اخلاقی ده یرلردن تامامیله یوخسون اولاراق، حتی بیرلشمیش میللتلر تشکیلاتینین تمثیل‌چیلرینی‌ده تام حیاسیزجاسینا اؤز بوش وعده‌لری و یالانلارییلا آلداتماغا چالیشمیشلار.
گونئی‌دن آلدیغیم بیر ائمیل ده بئله یازیلیر؛ »بو ایلین (یعنی ۲۰۱۰-جی ایل) سئنتیابر آیینین باشلارین‌دا اورمو گؤلو ایله باغلی ب م ت طرفین‌دن اورمویا گلن نماینده هئیتی، قربی آذربایجان والی‌سی و دؤولت مسوللارییلا دانیشیقلارین‌دا، اونلار ایران دؤولتینین مسئوللارینی گؤلون قوروماسین‌دا گوناهلان‌دیراراق اونلارا اولتیماتوم وئریب، گؤلون تئزلیکله برپاسی و اوولکی دوروما گتیریلمه‌سینی جیدی شکیل‌ده اونلاردان طلب ائتمیشلر.
ایران ایسلام دؤولتینین بوتون مسئوللارینین فیریلداق‌چی و یالان‌چی اولدوقلاری کیمی اونون فارس فاشیزمینین پروپاقان‌دا مرکزی اولان تئلئویزییاسین‌دا دا اونلار هئچ اوتانیب چکینمه‌دن اکران‌دا، هم ده میلیونلارین قارشی‌سین‌دا میللتی و ب م ت نماینده هئیتینی آلداداراق اونون خانیم سؤزچوسونون بوتون سؤزلرینین تام عکسینی ترجومه ائد‌رک، گویا بو نماینده هئیتی ایران دؤولتی و اونون مسئوللارین‌دان اورمو گؤلونون برپاسی و بو حاق‌دا گؤردویو ایشلره گؤره اؤز تشککور و مینئتدارلیغینی بیلدیریب نئچه آی سونرا بیر داها ایرانا گلیب و دؤولتین اورمو گؤلو ایله باغلی آپاردیغی ایشلری یاخین‌دان موشاهی‌ده ائد‌جکلرینی دیله گتیرمیشلر.
گؤرونور کی، آذربایجان و تورکون قاتی دوشمه‌نی اولان ایرق‌چی ایران ایسلام دؤولتی و اونون یالان‌چی مسئوللاری شارلاتان‌لیق‌دا و حیاسیزلیق‌دا هئچ بیر سرحد تانیمیر.
گئرچک بودور کی، فارس- ایران دؤولتینین آذربایجانا قارشی اورمو گؤلو ایله باغلی حیاتا کئچیردیی بو قئیری- اینسانی پروژه‌سی تامامیله سیاسی بیر مسئله‌دیر و اونلار بو گون بوتون گوج و اللرین‌ده اولان ایمکانلارییلا بو گؤلون قورودولماسینا چالیشیب، بو حاق‌دا اللرین‌دن گه لن هئچ بیر جینایت‌دن اسیرگه میللر. گونئی آذربایجان‌دا شهرلرین بؤیویوب نوفوسلارینین آرتماسی ایله علاقه‌ده سویا اولان طلباتین دا آرتماسی، هابئله اکین یئرلرینین سوواریلماسینی دا نظره آلدیق‌دا، بو طلبات اورمو گؤلونه آخان سولارین تخمیناً ۳۲ فایزینی تشکیل ائدیر. مسئله بوراسین‌دادیر کی، اگر دؤولت اورمو گؤلو فاجعه‌سیله باغلی صادق‌دیرسه و میللتیمیزه قارشی باشقا بیر نیتی یوخ‌دورسا، ان آزین‌دان بو مسئله ایله باغلی اؤز ییغین‌جاقلارین‌دا آلینان قرارلارین هئچ اولماسا بیرینه عمل ائدیب، سولارین ایستیفاده ائدیلمه‌سینی دوزگون شکیل‌ده تنظیمله‌ییب و "حققابه" دئدیکلری سویون گؤله آخماسینا ایذین وئریب، اونا بؤیوک مانعه‌لر یارادمازدی!!؟؟
بو گون آذربایجان‌دا گؤلون قورودولماسین‌دان ویجدان عذابی چکه‌ن بعضی یئرلی مسئوللارلا بیرلیک‌ده، کوتله‌نین بؤیوک بیر بؤلومو ده قان‌دیریلاراق بو ده هشت‌لی فاجعه‌نین سیاسی بیر مسئله اولماسینا و اونون ایران دؤولتی طرفین‌دن بیله‌رک‌دن قورودولماسینا اینانماییب و اونو قوراق‌لیق، ایقلیم دییشیک‌لییی و سو بندلرینین تیکیلمه‌سیله علاقلندیریب، دؤولتین بو حاق‌دا ساده‌جه بعضی سهولره یول وئردیینی دوشونورلر.
هر حال‌دا اونلار بیلملیدیرلر کی، اگر دؤولت بو حاق‌دا هر هان‌سی بیر سهوه یول وئریب‌سه ان آزین‌دان گئج اولمادان اؤز سهوینی باشا دوشوب، گؤلون برپاسی اوچون آددیملار آتیب و بیر ایشلر گؤرردی، حالبوکی اونلار تامامیله گؤلون داها تئز و آز بیر زامان ایچین‌ده قورودولماسین‌دا ایصرارلی‌دیرلار.
قئید اولوندوغو کیمی اورمو گؤلونون قوروماسین‌دا اینسان عاملینین تامامیله گؤلون داها تئز و آز بیر زامان ایچین‌ده اساس رول اوینادیغی آیدین شکیل‌ده گؤرونمک‌ده‌دیر.
اورمو گؤلو یاراندیغی اون مین ایللر اؤنجه‌دن بو گونه قده ر، یعنی اینسان الی اونون آجی طالعینه توخونمایانا قده ر، طبیعتین اؤز قانونلارینا اویغون اولاراق بیر طرف‌ده ن سولارین تؤکولوب، دیگر طرف‌ده ن تخمیناً همن میقدار سویون بوخارلانماسیله اؤز طبیعی طرازینی ساخلایاراق، بو گونه قده ر آیاق‌دا قالماغی باجارمیش‌دیر. بو او دئمک‌دیر کی، بوخارلانان سویون تخمیناً همه‌ن میقداری گؤله آخمالی‌دیر کی، گؤل سو طرازینی ساخلاماقلا اؤز حیاتینی داوام ائتدیره بیل‌سین. اؤرنک اولاراق بیر حوووضو نظره آلاق، اگر بو حوووضا بوخارلانان سو قده ر دایم سو گلیرسه، او هر زامان بیر حوووض اولاراق قالاجاق، عکسی تق‌دیرده یعنی اونا گلن سویون قارشی‌سی آلینیرسا اوندا اولان سو بل‌لی بیر زامان ایچین‌ده بوخار اولوب و اودا قورویاجاق‌دیر. مسئله بو قدر ساده و بسیط دیر. یعنی بیر مکتبه گئدن اوشاغین بئله باشا دوشدویو بو ساده مسئله نین باشا دوشمه‌سین‌ده هئچ بیر چتین‌لیک یوخ‌دور وتعجب‌لی اولار اگر اونلار بو قولای‌لیق‌دا مسئله نی قانا بیلمه‌سینلر!!
بونونلا دا هئچ بیر شوبهه یئری قالمادان تامامیله آیدین اولور کی، ایران دؤولتی گونئی آذربایجان‌دا آپاردیغی اؤز موستملکه‌چی سیاستیله اورمو گؤلونو قوروداراق، اینسانلارین یاشاماسی اوچون هئچ بیر شرایطی اولمایان "یاندیریلمیش تورپاق" سیاستینی حیاتا کئچیریب، تورک میللتینی اؤز از‌ه لی و دوغما آتا-بابا یوردلارین‌دان کؤچ ائتمه‌یه مجبور ائد‌ره ک دیدرگین سالماق نیتین‌ده اولموش‌دور. بو ایرق‌چی دؤولت، گونئی آذربایجان‌دا نه اینکی اؤزو هئچ بیر سرمایه یاتیرمیر، حتی وطن سئور آذربایجان‌لی سرمایه صاحبلرینه بئله اؤز وطنلرین‌ده، اؤزه ل‌لیکله ده آغیر و آنا صنایعنین گتیریلمه‌سینه مین بیر بهانه ایله ایجازه وئرمیر. بورادا منطیق‌لی اولاراق بئله بیر سورغو اورتایا چیخیر کی، عجبا نئجه اولور دا ایران دؤولتی آذربایجان‌دا هئچ بیر سرمایه یاتیرماغا ایذین وئریلمه دیی حال‌دا، تکجه اورمو گؤلونه آخان بوتون چایلارین و حتی چایلاقلارین بئله گؤله تؤکولمه‌سینین قارشی‌سینی آلاراق، میلیاردلارلا دولار خرجله‌ییب، بؤیوک پروژه‌لر اساسین‌دا سو بندلرینین تیکیلمه‌سینه ایذین وئریر!!؟؟
بیر حال‌دا کی، سؤزده سرحد بؤلگه اولدوغو بهانه‌سیله آذربایجان‌دا دؤولت طرفین‌دن سرمایه یاتیریلماسینا قاداغا قویولموش‌دور!!؟؟ بودا اونلارین نئجه شارلاتان اولوب و تامامیله یالان‌چی و یوز اوزلو اولدوقلارینی ثبوت ائدیر. حاضیردا (۲۰۱۰-جو ایل) ۲۱ چایین اوزرینه تیکیلیب ایستیفادهیه وئریله‌ن سو بندلرینین سایی ۲۹-آ چاتیب، ۱۶-سی تیکیلمک‌ده و ۱۷-سینین تیکیلمه‌سینین ده پلان‌دا اولماسین‌دان خبر وئریلمک‌ده‌دیر. حتی ایران دؤولتینین ائنئرگئتیکا (ائنئرژی) ناظری ۲۰۲۱-جی ایله قده ر اورمو گؤلو حؤوزه‌سین‌ده‌کی چایلارین اوزه رینه تیکیله‌ن بندلرین سایی‌سینین ۷۰ چاتاجاغینی سؤیله ییر.
عجبا نئجه اولور کی، ایران دؤولتینین نادیر حال و مجبوریت قارشی‌سین‌دا آذربایجان‌دا حیاتا کئچیردیی پروژه‌لرین عؤمرو ان آزی ۱۵-۲۰ ایل و حتی بون‌دان دا اوزون سوردویو حال‌دا، فارس بؤلگه‌لرین‌ده نهنگ پروژه‌لر قیسا و آز بیر زامان‌دا قورتاریب ایستیفادهیه وئریلیر. بیر حال‌دا کی، اورمو گؤلونون اورتاسین‌دان چکیله‌ن یول و تیکیله‌ن کؤرپو ۲۶-۲۷ ایل سوره‌رک ۲۰۰۸-جی ایلده بیتیریلیب ایستیفادهیه وئریلیر. یاخود حاضردا آذربایجانین تبریز، اورمو، اردبیل، زنجان، قزوین، همه‌دان، ماراغا، خوی و باشقا شهرلرین‌ده یوزلرله حیاتی و تیکیلمه‌سی واجیب اولان پروژه‌نین ایللردیر کی، یاری‌دا قالاراق اونلارین بیتیریلمه‌سی نامعلوم گله‌جه‌یه بورخیلمیش‌دیر. بونلاردان داها آجیناجاق‌لی‌سی دؤولتین "اوستانی طرحلری" یعنی ایالتی پروژه‌لر دئدیی یوزلرله پروژه، احمدی نژادین آذربایجان ایالتلرینه سفری زامانین‌دا بو ایالتلرده تمه للری قویولوب اعلان اولدوقلارینا رغمه‌ن، اوستون‌دن نئچه ایللر کئچ‌سه‌ده هه له‌ده ایجرا اولونماییب، حتی اونون بو ایالتلره ایکینجی و اوچونجو سفرلری باش توت‌سادا، بو پروژه‌لر لایحه اولاراق آنجاق کاغاز اوزرین‌ده قالیب. لاکین دؤولتین تیکدیی سو بندلری دایانمادان سرعتله تیکیلیر، هم ده قیسا بیر زامان‌دا و حتی بعضن پلان‌دا اولان واختلارین‌دان اؤنجه قورتاریب ایستیفادهیه وئریلیر!!؟
اؤرنک اولاراق اردبیل شهرین‌ده‌کی نئفت اییرما (پئتروشی‌می) فابریکینین تیکیلمه‌سینین سؤزو نئچه ایل بون‌دان اؤنجه وئریلیب، حتی کولونگی وورولوب بینؤوره‌سینین قویولماسینا رغمه‌ن، حاضردا اؤز حالینا بوراخیلاراق یئرالما آنبارینا چئوریلمیش‌دیر. بیز هله قاتی تورک دوشمه‌نی اولان هاشی‌می رف‌س‌نجانینین پرئزیدئنت‌لییی دؤنه‌مین‌ده تبریزین چوخ اؤنملی آنا صنعتی ساییلان ماشین قاییرما فابریکینین ایصرارلا آذربایجان‌دان فارس بؤلگه‌لرینه آپاریلماسین‌دان سؤز ائتمیریک. ایران آدلانان دؤولتین دره بی‌لیک و تپه‌دن دیرناغا قدر فاسید و کورروپت بیر سیستئم اولماسین‌دان دولایی هر شارلاتان و ده له دوز بیر آیتوللاه، ناظیر، جومه ایمامی، سردار و یاخود دؤولته باغلی مافییا باندلارینین یاشادیقلاری شهر و ایالتلرده، اونلار، خاریج‌دن ایستدیکلری ماللارین گتیریلمه‌سینین انحصارینی اؤز اللرینه آلمیشلار. بو سبب‌دن ده اؤلکه چاپین‌دا و اؤزه ل‌لیکله ده آذربایجان‌دا اولان چوخ سای‌دا فابریکا و ایش یئرلری بؤیوک بیر مالی بحران و چتین ایقتصادی شرایطله قارشی- قارشییا گلیب و بعضیلری‌ده قاپاتماق زورون‌دا قالمیشدیر. اردبیل‌ده اولان و اورتادوغونون ان بؤیوک توخوجولوق فابریکاسی ساییلان، لاکین حاضیردا زیان وئردیی اوچون ایشچیلرینین مااشینی اؤد‌یه بیلمدیینه گؤره قاپادیلما تهلوکه‌سیله قارشی- قارشییا قالمیشدیر. گونئی آذربایجان‌دا بوتون بو گئرچکلری نظره آلاراق، بورادا اوزون ایللردن بری وورغولاندیغی کیمی بیر فابریکا و ایش یئرلرینین آچیلماسینا اصلا ایزین وئریلمدیی بیر حال‌دا، صمیمیتله اؤز ویجدانیمیزا مراجعت ائدیب اؤزوموزدن سوروشمالیییق کی، عجبا فارس فاشیزمی و موستملکه‌چی ایران دؤولتی آذربایجان‌لیلاری چوخ سئودیین‌دن‌می، یاخود اونلارین گؤزه ل و ریفاه ایچین‌ده یاشاماسی اوچون بئله خئیرخواه ایشلر گؤروب، واخت ایتیرمه‌دن ندن بو قده ر سو بندلرینی تیکیب و واختین‌دان اول ایستیفادهیه وئریر!!؟
بو اولانلارین هامیسی تصادف‌می، یوخ‌سا فارس-ایران دؤولتینین گونئی آذربایجان‌دا تورک میللتینه قارشی آپاردیغی مقصد یؤن‌لو و موستملکه‌چی‌لیک سیاستینین آیریلماز ترکیب حیسه‌سی‌می!؟
گرچک بودور کی، ایران ایسلام دؤولتی دورمادان سو بندلرینی تیکمکله تام شارلاتان‌لیقلا میللتیمیزی و آذربایجان ایجتیماعیتینی آلداتماغا چالیشیب بیر داشلا ایکی قوش وورماق نیتین‌ده اولموش‌دور. بیر طرف‌دن میللتیمیزه، اؤزه ل‌لیکله ده اونون عوام و سیاسی باخیم‌دان گئری قالمیش، هم ده میللی شعوردان تامامیله یوخسون اولان کسیمینه سو بندلرینین تیکیلمه‌سینی بؤیوک بیر خیدمت کیمی گؤسترمه‌یه چالیشیب، دیگر طرف‌دن اونلارین تیکیلمه‌سیله اساس نیت و نهایی آماجی اولان اورمو گؤلونون قورودولماسینی پلانلاشدیردیغی کیمی اونو حیاتا کئچیرمه‌یه چالیشیر. بوتون بو دئییله‌نلری نظره آلدیق‌دا بو قناعته گلیریک کی، بو چوخ بسیط و آسان اولان ۲علاوه۲=۴ حسابی‌دیر و اونون عکسینی دوشونوب تبلیغ ائتمک آذربایجان و تورک میللتینین قاتی دوشمه‌نی اولان فارس فاشیزمینه قوللوق ائتمک‌دن و اونا بو حاق‌دا براعت قازان‌دیرماق‌دان باشقا بیر شئی دئییل‌دیر. سو بندلرینین تیکیلمه‌سینه ساده‌جه موثبت و خوشگؤرویله باخیب توتالیم کی، اونلارین تیکیلمه‌سیله مثلا مینلرله هئکتار باییر و دئم یئرلری اکیلیب و یوز مینلرله اینسانیمیز دا اونلاردان فای‌دالاناراق گؤزه ل بیر شرایط‌ده و ریفاه ایچین‌ده یاشایاجاق‌دیر. لاکین بو قدر سو بندینین تیکیلمه‌سیله نهایت‌ده گؤل قورویوب، آذربایجانین هر یانی دوز چؤلونه چئویریلمه‌سیله بو یئرلرده اینسان کی سه‌ل‌دیر، حتی حشره‌لرین‌ده بئله یاشایا بیلمدیی حال‌دا، بو بندلرین باشلارینا قدر سولارلا دولو اولماسی نه یه یاریییب، کیمه نه فای‌داسی اولاجاق کی!!؟؟
ایسماعیل کهروم چئوره قوروما اوزمانی، بی بی سی-نین فارسجا پروقرامین‌دا وئردیی اؤز موصاحیبه‌سین‌ده اورمو گؤلونون قوروماسی تق‌دیرده، اونون چئوره‌یه نه تأثیری اولاجاق سوروسو ایله باغلی دئییر کی، «ایکینجی بیر جهنم یئر اوزون‌ده یاراناجاق، گؤلون اطرافینداکی بوتون آلما و اوزوم آغاجلاری محو اولاجاق‌دیر. دوزلارین یئر اوزرین‌ده اوتورماسییلا بوتون باغلار و اکین یئرلری دوزلاغا چئوریله‌جک‌دیر.«.
هئچ شوبهه‌سیز دئیه بیلریک کی، ایران دؤولتینین اورمو گؤلونه آخان چایلارین اوزه رینه سو بندلرینی تیکمک‌دن اساس مقصدی آنجاق و آنجاق اونو بیر دفعه‌لیک قوروداراق دونیا خریته‌سین‌دن سیلیب و بئله‌لیکله ده آذربایجانی بوتؤولوک‌ده دوز چؤلونه چئویره‌رک تورک میللتینی ده نهایت یوخ ائتمک اولموش‌دور. اما نده ن بئله بیر ده هشت‌لی اکولوژی فلاکتی بو گون محض گونئی آذربایجان‌دا اوز وئریر!؟
البته کی، بو گون باشیمیزا گتیریله‌ن بوتون بو فاجعه‌لر و اینانیلماز فلاکتلرین ته مه‌لی کئچمیش‌ده قویولوب و بیز اونون سببلرینی اؤز کئچمیشیمیزده آختارمالییق. چونکی بیز، کئچه‌ن ۸۵ ایلده ایستر فاشیست پهلوی، ایسترسه ده ایسلام رئژی‌می طرفین‌دن باشیمیزا گتیریله‌ن سای‌سیز، حساب‌سیز ده هشت‌لی جینایتلره و بؤیوک فاجعه‌لره سس‌سیز قالاراق اونلارا لاقئید اولوب، واختین‌دا گره ک‌لی اولان کسکین جوابی و لاییق‌لی رئاک‌سییانی گؤسترمه‌دن اونلارا قاتلانماق زورون‌دا اولموشوق. بیز سس‌سیز قالیب سوسدوق‌دا، اونلار بیزه قارشی داهادا آجیماسیز و رحیم‌سیز اولوب داهادا چوخ اوزه ریمیزه گلیب، هر طره ف‌لی اؤز باسقیلارینی و وحشی‌لیکلرینی آرتیرمیشلار. بو گون قارشیلاشدیغیمیز و دونیانین هئچ بیر یئرین‌ده تایی و میثلی گؤرونمه میش بئله بیر ده هشت‌لی فاجعه همه‌ن سوسمالاریمیز و لاقئید اولدوغوموزون نتیجه‌سی‌دیر.
فارس-ایران دؤولتینین گونئی آذربایجان‌دا آپاردیغی ۸۵ ایللیک موستملکه‌چی‌لیک و اونا دایالی آسی‌میلاسییا و ائلیناسیون سیاستی اساسین‌دا اونلار یالنیز سیاسی و میللی شعوردان یوخسون اولان عادی کوتله‌نی دئییل، هم ده اونلاردان داها چوخ سؤزده ائلیتا ساییلان سیاست‌چیلریمیز باش‌دا اولماقلا، آیدین و عالی تحصیل‌لی اینسانلاریمیزین بؤیوک اکثریتینی اؤز میللی وارلیق و میللی کیملیین‌دن اوزاقلاش‌دیراراق تامامیله اؤزونه بیگانه لشدیریب، منسوب اولدوقلاری میللتین و دوغما وطنلری اولان آذربایجانین طالعینه بئله لاقئید ائتمیشلر.
بو سبب‌ده ن دیر کی، آذربایجانین بئله بیر فلاکت و آجی دوروملا اوز- اوزه گلدیین‌ده یالنیز قاتی دوشمه‌نیمیز اولان فارس فاشیزمی و ایران دؤولتی دئییل، بلکه اؤزوموز ده باشیمیزا گتیریله‌ن بو فاجعه‌لرله باغلی سس‌سیز و لاقئید قالدیغیمیز اوچون گوناهکار ساییلیریق. چونکی، ایران کیمی موستملکه‌چی، هم ده قاتی تورک دوشمه‌نی اولان جینایتکار بیر دؤولت البته کی، اؤز موستملکه‌سینه چئویردیی بیر اؤلکه‌ده الین‌دن گلن هئچ بیر جینایت و اینسالیغا ضد اولان وحشی‌لیکلردن اسیرگه مز.
بیر میللتین ایستر توتالیتئر رئژیملره قارشی، ایسترسه‌ده ایشغال‌چی و موستملکه‌چی دؤولتلره قارشی آپاردیغی میللی آزادلیق و قورتولوش موجادیله‌سینه اؤندرلیک ائد‌ن، اونون قاباقجیل میللی آیدینلاری دا داخیل اولماقلا میللی سیاسی پارتی و قوروملاردیر. اؤزه ل‌لیکله ده بئله بیر بؤیوک میللی موجادیله‌ده اساس وظیفه هر جوره ظلمه، ایستیثمارا، ایشغالچیلیغا و موستملکه‌چی‌لییه قارشی اولدوقلاری ایدعاسین‌دا اولان سول‌چو قوه‌لرین اوزهرینه دوشور. لاکین تاسسوفلر اولسون کی، اونلاردا عینی ساغ‌چی دوشونجه‌ده اولان آذربایجان‌لیلار کیمی میللی شعوردان تامامیله یوخسون اولاراق، پان ایرانیزم دوشونجه‌سینین داشییجیلاری اولدوقلارین‌دان دولایی، اونلاردا نه اینکی اؤز اوزه رلرینه دوشه‌ن میللی وظیفه‌لرینی یئرینه یئتیرمه‌ییب، بلکه تام عکسینه بو سول‌چولاردا بو اوزون ایللرده تورک دوشمه‌نلریله بیرلیک‌ده بئله بیر
ده هشت‌لی دوروملا اوز-اوزه گلدییمیزده ن سوروم‌لو اولاراق، گوناهکار ساییلیرلار.
لاکین سون ایللرده میللی دوشونجه و آذربایجان‌چی‌لیق مفکوره‌سینین کوتله ایچین‌ده اؤزه ل‌لیکله‌ده گنجلرین و اؤیرنجیلرین آراسین‌دا گئنیش شکیل‌ده یاییلماسین‌دان دولایی، سیاسی دوروم کئچمیش له موقایی‌سه‌ده تامامیله فرق‌لی اولاراق گئت-گئده دییشمه‌یه دوغرو گئتمک‌ده‌دیر. فارس- ایران ایسلام دؤولتینین آزربایجانداکی موستملکه‌چی سیاستینه قارشی میللی آزادلیق و قورتولوش حرکاتی گوج‌لنه‌رک حاضردا آذربایجانین ان بؤیوک سیاسی گوج و رقیب سیز بیر آلتئرناتیوینه چئوریلمک‌ده‌دیر.
فارس-ایران دؤولتینین بو ضدی-بشری پروژه‌سین‌ده ایصرارلی اولماسینین
ان اؤنملی داها دوغروسو ان اساسی سببی، قوزئی آذربایجانین روسییا ایشغالین‌دان قورتولوب اؤز موستقیللیینی الده ائتدیک‌دن سونرا اؤلوم قورخوسویلا اوزلشدیین‌ده ن ایر‌لی گلمیش‌دیر. چونکی فارس فاشیزمی یاخشی بیلیر کی، اونون ده هشت‌لی جینایتلرینه، عاغیلا سیغمایان ظلملرینه، باسقیلارینا و اینانیلماز وحشی‌لیکلرینه معروض قالان گونئی آذربایجان، همیشه‌لیک اونون ایشغالی و بویوندوروغو آلتین‌دا بئله ذیللت له یاشاماغا محکوم دئییل‌دیر و گئج-تئز اؤزونو اونون موستملکه چیلیین‌ده ن قورتاریب و اؤز موستقیل دؤولتینی یاراداجاق‌دیر. بئله بیر قورخو و سبب‌ده ن دیر کی، بو دؤولت حتی یوز میلیونلارلا دولار ایللیک گلیری اولان اورمو گؤلونون آرتی‌میاسین‌دان بئله واز کئچیب و اونون قورودولماسین‌دا ایصرارلی‌دیر، یوخ‌سا دونیادا هئچ کیم و هئچ بیر دؤولت باشقا میللته عایید اولان، هم ده بو قده ر آسان الده ائدیله‌ن گلیرده ن اب‌دا واز کئچمز!؟
فارس چؤللرینین آبادلیغینا دورمادان چالیشان ایشغال‌چی ایران دؤولتی، بو سببلره گؤره اوزون ایللردیر کی، جننت اولان وطنیمیزی جهنمه و خارابا زارلیغا چئویرمک‌ده‌دیر.
بو گون فارس- ایران دؤولتینین موستملکه‌سی اولان گونئی آذربایجان، اؤز اوجسوز بوجاق‌سیز وئریم‌لی تورپاقلاری و زنگین یئرالتی- یئراوستو ثروتلریله صاحب‌سیز قنیمت اولاراق فارس فاشیستلرینین ایختیارین‌دا اولوب و اونلار سون ۸۵ ایلده وطنیمیزی اؤز آتا-بابا مالی ساناراق اونو وحشیجه‌سینه چالیب، چاپیب و قارت ائتمکده دیرلر. طبیعی‌دیر کی، ایران ایشغالی آلتین‌دا اؤز تورپاقلارینا صاحب اولمایان و اونون اوزه رین‌ده هئچ بیر ایختیاری اولمایان، حتی اؤز دوغما وطنین‌ده بئله قریب کیمی یاشایان، داها دوغروسو ایستیقلالیتی اولمایان بیر میللتین طالعی البته کی، بون‌دان یاخشی اولا بیلمز و اونو باشقا جوره تصوور ائتمکده مومکون دئییل. فارس فاشیزمی بیزیم بوتون میللی ثروتیمیزی تالاییب، میللی وارلیغیمزی یوخ ائتمکله یاناشی، هر جهت‌دن زنگین اولان طبیعتیمیزی ده یوخ ائتمه‌یه چالیشیر. بو گون آذربایجان‌دا یالنیز اینسانلار دئییل کی، ایران دؤولتینین سای‌سیز-حساب‌سیز جینایتلرینه معروض قالیر، بلکه اونون مئشه‌لری، داغلاری، دره‌لری و چایلاری‌دا اورمو گؤلو کیمی بئله بیر وحشی‌لیک و عدالت‌سیزلییه معروض قالاراق، اونون تؤرتدیی جینایتلردن اؤز نصیبینی آلماقدادیرلار. گلیشمیش و دئموکراتیک اؤلکه‌لرده بیر میللتین اؤز میللی چیخارلارینا قارشی اولان، یاخود اونون منفعتلرینه زیان وئره بیله‌جک هر هان‌سی بیر مسئله ایله باغلی، حتی بئله نئچه آغاجین کسیلمه‌سیله اکولوژی و چئوره‌نین زیان گؤرمه‌سینه میللت و اونو تمثیل ائد‌ن بوتون سیاسی پارتی و قوروملار جیدی شکیل‌ده رئاک‌سییا گؤستریب، بئله بیر مسئله نین حیاتا کئچیریلمه‌سینه کسین ایجازه وئرمزلر.
گئرچک بودور کی، ایران ایسلام دؤولتی گونئی آذربایجان‌دا حیاتا کئچیردیی بو قئیری-اینسانی پروژه‌لریله، تورک میللتینی تامامیله فارسلارین ایچین‌ده اریدیب یوخ ائدیلمه‌سینی اؤزونون ایستراتئژیک و ان بؤیوک آماجلارین‌دان بیری بیلیب، هم ده اونو ان اؤنملی تاریخی قلبه‌سی کیمی بؤیوک طنطه‌نه ایله بایرام کیمی قئید ائدیلمه‌سینین تداروکونو گؤرمکدی‌دی.
آنجاق، تورک میللتینین سون ۱۵-۲۰ ایلده مینلر و اون مینلرله شره ف‌لی قیز و اوغوللارین اینانیلماز قهره‌مان‌لیغی، عزمی، بؤیوک جسارتی و فداکارلیقلاری نتیجه‌سین‌ده گئتدیکجه تورک میللتینین دیرچلیب اؤزونه قاییتماسی و بونونلا بیرلیک‌ده میللی حرکاتیمیزین گوجلنیب گوج مرکزینه و بوتون مرکزیت‌چی فارس شووینیستلرینه قارشی رقیب‌سیز بیر آلتئرناتیوه چئوریلمه‌سی، اونلارین شیرین یوخوسونو گؤزلرین‌دن قاچیرمیش‌دیر. گئرچک بودور کی، ایران دؤولتینین بیزی بیر میللت کیمی تاریخ‌دن سیلیب همیشه‌لیک یوخ ائتمک چاباسی، چئکدیکلری اینانیلماز زحمتلری و بو یول‌دا دورمادان ۸۵ ایل بویونجا بؤیوک مالی قایناقلار حسابینا قویدوقلاری بوتون امکلری تامامیله بوشا چیخدیق‌دا، ایران دؤولتی باش‌دا اولماق اوزره فارس فاشیزمین‌ده بؤیوک بیر شوک یارانمیش‌دیر. اونلارین حیاتا کئچیردیی بوتون قان‌لی پروژه‌لرینه رغمه‌ن آذربایجان تورک میللتی تامامیله یوخ اولمادی، بلکه آیاق‌دا قالیب یاشاییر و گئت-گئده میللی شعورون میللتیمیزین ایچین‌ده سرعتله آرتماسییلا یاناشی، میللی آزادلیق و قورتولوش حرکاتیمیز دا گوجله‌نمه یه دوغرو گئتمک‌ده‌دیر.
بو سبب‌دن ده ایران ایسلام دؤولتی باش‌دا اولماق اوزره فارس فاشیزمینین گؤزله دیینین تام عکسی اورتایا چیخدیق‌دا، اونلار اوچون هر زامان بؤیوک بیر سورون اولان آذربایجان مسئله‌سیله باغلی یئنی بیر پلانین حیاتا کئچیریلمه‌سی قرارینا گلیرلر. اؤزه ل‌لیکله‌ده قوزئی آذربایجانین موستقیلیین‌دن سونرا گونئی‌ده ده میللی مسئله نین گون‌ده‌مه گلمه‌سی، ایران دؤولتینین اساس سورونونا چئوریله‌رک، گؤلون قورودولماسی پروسئ‌سی ده جیدی شکیل‌ده سورعتلندیریلمیش‌دیر. بئله‌لیکله ده آذربایجان و تورک میللتینه سون‌سوز بیر نیفرت و تاریخی بیر کینه‌سی اولان فارس فاشیزمی و اونون تمثیل‌چی‌سی ساییلان ایران ایسلام دؤولتی، بیر داها دوشونوب آذربایجان مسئله‌سینی بیر دفعه‌لیک حل ائتمک مقصدیله قوراق‌لیقلار و ایقلیم دییشیکلیینی بؤیوک بیر فورصت بیلیب و اورمو گؤلونون قورودولماسینی پلانلاش‌دیراراق اونو حیاتا کئچیرمه یه چالئشئب و بونونلا دا آذربایجانی یوخ ائتمکله بیرلیک‌ده، هم ده اونون مسئله‌سینی همیشه‌لیک حل ائتمیش اولور.
چونکی اورمو گؤلو قورودوغو تق‌دیرده قیسا بیر زامان ایچین‌ده اوندا اولان ۸-۱۰ میلیارد تون دوز، کولکلر واسطه‌سیله بوتون اطرافا سه په لنیب و هر یعنی زه هرله‌ییب یوخ ائد‌رک، بوتون بو بؤلگه‌لرده یاشایان اینسانلار دا اؤز یوردونو ترک ائتمک مجبوریتین‌ده قالاجاقلار!
حاضردا (۲۰۱۰-جو ایل) اورمو گؤلونون شرقین‌ده ۴۰ کندین سون ۴ ایلده بوتون اهالی‌دن بوشالماسی، اونون تامامیله قورودولماسی تق‌دیرده بو بؤیوک اکولوژی فاجعه‌نین یول‌دا اولماسین‌دان خبر وئرمک‌ده‌دیر. بونونلا دا ایران دؤولتی بئله بیر قرارا گلمیش‌دیر کی، گئج اولمادان و گونئی آذربایجان میللی مسئله‌سینین بؤیویوب اونا قارشی بؤیوک بیر تهلوکه‌یه چئوریلمه‌دن اؤنجه، یاندیریلمیش تورپاق سیاستیله تورک میللتینی یاراتدیغی بئله بؤیوک بیر اکولوژی فلاکتله قارشی- قارشییا قویوب کؤچ ائتدیرمه‌یه مجبور ائتسین.
بو مسئله ده آنجاق، یاندیریلمیش تورپاق سیاستینین اویقولانماسییلا حیاتا کئچیریله بیلر، چونکی آذربایجان‌لیلار اؤز تورپاقلارینی ترک ائتمک مجبورییتینده قالدیق‌دان سونرا، داها اونلار اوچون آذربایجان آدین‌دا بیر سورون قالمیر و موستملکه‌چی ایران دؤولتی داهاد دا قولای یئرالتی- یئراوستو زنگین ثروتلریمیزی قارت ائده بیله‌جک. بونلارین هامیسی وطنیمیز آذربایجانین نئجه بؤیوک و ده هشت‌لی بیر فاجیعه ایله قارشی-قارشییا اولدوغونو بوتون تفررواتیله گؤسترمک‌ده‌دیر..
وطن دئدییمیز بو قوتسال تورپاقلار، جوغرافی بیر مکان اولاراق ساده‌جه تورپاق‌دان، داشدان وه سودان عبارت اولان عادی بیر مکان دئییل‌دیر، بلکه وطنین انلامی گئرچک معنادا قانییلا یوغرولموش تورپاق دئمک‌دیر. وطن دئییله‌ن بو تورپاقلار، مین ایللردن بری اولو بابالاریمیزین بؤیوک قهرمانلیقلارییلا یاناشی، هم ده اونون هر بیر قاریش تورپاغینین اوغرون‌دا مینلرله قهره‌مان وطن اؤولادی اؤز عزیز جانینی هئچ دوشونمه‌دن، هم ده سئوه- سئوه یاد و ایشغال‌چی دوشمه‌نلره قارشی ساواشلاردا فدا ائد‌رک، اؤز جانلاری باهاسینا اونو قورویوب وطن قیلاراق بیزلره امانت ائتمیشلر. بو سبب‌دن‌دیر کی، وطن هر زامان قوتسال‌دیر.
بیزده اونلارا لاییق و صادق اؤولادلار اولاراق آلدیغیمیز امانتی گؤز ببییمیز کیمی قورویوب، اولدوغو کیمی داها دا مؤحتئشه‌م و گوج‌لو شکیل‌ده اؤز اؤولادلاریمیزا، نوه-نتیجه‌لریمیزه و گله‌جک نسیللره بوراخمالییق. لاکین وطن بونلارلا بیرلیک‌ده، آنجاق اونون اوزرین‌ده یاشایان میللتین حاکم اولماسییلا اؤز دولغون و گرچک آنلامینی آلیر.
هئچ بیر اینسان اؤز وطنینین حتی ان کیچیک مسئله‌سیله باغلی لاقئید قالماغا حاقی یوخ‌دور. حالبوکی بو گون مسئله آذربایجانین دؤیونه‌ن اوره یی اولوب اونا حیات وئره‌ن و بیزیم بیر میللت اولاراق اؤلوم-قالیم مسئله‌میز اولان اورمو گؤلونون قورودولماسین‌دان سؤز گئدیر. گئرچک بودور کی، ایران دؤولتی یالنیز بیر گؤلو یوخ، هم ده ۳۰-۳۵ میلیونلوق بؤیوک تورک میللتیله بیرلیک‌ده، ۷۰۰۰ ایللیک مؤحتئشه‌م بیر تورک مدنیتینه مالیک اولان، هم ده گؤرکم‌لی اینگیلیس عالیمی و تاریخ‌چی‌سی دئیوید روهل،اون دا دئدیی کیمی دونیا مدنییتینین بئشیی ساییلان آذربایجان آدین‌دا بؤیوک بیر جوغرافیانی دا همیشه‌لیک یوخ ائتمه‌یه چالیشیر. اوغرون‌دا هر آن گولر اوزله جان وئرمه‌یه حاضر اولدوغوموز آنا وطنیمیز آذربایجان، حاضیردا سانکی دوشمه‌ن الین‌ده اسیر اولان بیر آنادیر کی، اؤز اؤولادلارینین گؤزو قارشی‌سین‌دا دورمادان گئجه-گوندوز وحشیجه‌سینه جیس‌می و روحی ایشکه‌نجه‌لره معروض قالاراق باشی کسیلمکله هه ده لنیب و اؤلومو ده آن مسئله‌سی‌دیر. بئله بیر قورخونج شرایط‌ده و هر بیر وطن اؤولادینین اؤز دوغما وطنی اوچون هر جوره لاقئیدلیک و قوصورا یول وئرمه‌سی هر نه آد وعونوانلا اولورسا اولسون، اونا قارشی باغیشلانماز بیر گوناه و بویوک بیر خیانت ساییلیر. چونکی وطن داردا قالیب اؤلومله قارشیلاشدیغی اوچون، هر زامان‌دان داها دا چوخ بو گون اؤز شرف‌لی قیز و اوغوللارینین یاردیمینا احتیاجی وار و هایقیراراق اونلاری اؤز ایمدادینا چاغیریر. او
بیز، اؤزه ل‌لیکله ده گنجلریمیز و اؤزونو بو میللتین آیدینی بیله‌ن هر کس تاریخ، وطن و گله‌جک نسیللر قارشی‌سین‌دا گئرچک‌دن آغیر و بؤیوک بیرتاریخی مسولیت داشییاراق، اورمو گؤلونون قورودولماسی و چئوره فاجعه‌سیله باغلی ساکیت قالیب اونا لاقئید اولماغا هئچ بیر حاقیمیز یوخ‌دور، یوخ‌سا تاریخ، اؤولادلاریمیز و گله‌جک نسیللر اصلا و اصلا بیزی باغیشلامایاجاقلار.
زامان کیم‌سه‌نی گؤزلمیر و دایانمادان سرعتله کئچیر و بیز گئج اولمادان فاشیست ایران ایسلام رئژی‌می باش‌دا اولماق اوزره بوتون فارس فاشیزمینه دور دئمیی باجارمالیییق. بیز بؤیوک، کؤک‌لی و گوج‌لو بیر میللتیک و اگر بیرلشیب بیر یوموروق اولورساق، گوجوموزون قارشی‌سین‌دا هئچ بیر قووه دایانا بیلمز.
بو گون سن، من، بیز، یعنی هامیمیز واحید بیر تن و بیر یوموروق کیمی اؤز سیاسی دوشونجه، فیکیر، عقی‌ده، ایدئولوژی و صینفی منسوبیتیمیزدن آسی‌لی اولمایاراق، ساده‌جه وطن نامینه بیرلشه‌رک ال-اله، چیین-چیینه و هر نه یین باهاسینا اولورسا اولسون فارس فاشیزمی و ایران ایسلام دؤولتینین حیاتا کئچیرمک ایستدیی بئله بیر ده هشت‌لی اکولوژی فاجعه‌نین قارشی‌سینی آلماق اوچون بیرلیک‌ده موجادیله آپارمالییق.
بو بیزیم هامیمیزین کیچیک‌دن بؤیویه، قادین‌دان کیشییه، قوجادان گنجیمیزه قدر هر کسین اؤز مقدس وطنیمیز آذربایجانا اولان شرف، ناموس و قئیرت بورجو، هم ده اوسته‌لیک اونون اینسانی و میللی گؤروی اولاراق گون‌ده‌م ده اولان وه قارشیمیزدا دوران ان آجیل،ان واجیب و اساسی مسئله‌میزاولماقلا یاناشی اؤلوم- قالیم مسئله میزده سایئلیر.
بو گون تورک میللتی فاشیست ایران ایسلام رئژیمینه قارشی گونئی آذربایجانین بوتون شهرلرین‌ده گؤلون قورودولماسینا قارشی اؤز حاق‌لی اعتراضینی اوجا سسله بیل‌دیرمه‌لی‌دیر.
ایران دؤولتی اعتراضلارین گئنیشله‌نمه‌سین‌دن بؤیوک قورخویا دوشه‌رک، گئنیش خالق کوتله‌سینین قاتیلماماسی و اعتراضلارین قارشی‌سینی آلماق اوچون هه ده قورخویلا یاناشی، بو مسئله نین تامامیله سیاسی لش‌دیرمه‌سینه چالیشیر. لاکین بوتون بونلارا رغمه‌ن و اونون تامامیله سیاسی بیر مسئله اولماسینا باخمایاراق کوتله‌نین اعتراض حرکتینه قاتیلماسینی ساغلاماق اوچون مسئله نین ساده‌جه چئوره فلاکتی اولدوغونو اورتایا قویوب و یالنیز بئله‌لیکله فاشیست ایران دؤولتینین حیاتا کئچیرمک ایسته دیی بئله بیر پروژه‌نین قارشی‌سینی آلا بیلریک. بونونلا دا هر کسی وطنیمیزین، اؤولادلاریمیزین و نوه-نتیجه‌لریمیزین گله جه یی اوچون بو واجیب اؤلوم-قالیم مسئله‌سین‌ده لاقئید اولمامالارینی، هم ده بو حاق‌دا چوخ بؤیوک مسئولیت داشیدیقلاری اوچون اؤز میللی گؤره ولرینی یئرینه گتیرمه‌لرینی ایسته مه لیییک.
بیز، آذربایجانین ایران مجلیسین‌ده اولان سؤزده میللت وکیللری، والیلر، ائل‌جه ده شهرلریمیزین جومه ایماملاری و باشقا مسئوللاریلا دانیشیب، رئژیمین اورمو گؤلونون قورودولماسین‌دا ایصرالی اولماسینا و بونلارین اکثریتینین ساتقین و مانقورت اولماسینا باخمایاراق اؤز جدی ایستکلریمیز و حاق‌لی اعتراضلاریمیزلا اونلارین اؤزونو و اونلارین واسیطه‌سیله بو فاشیست دؤولتی باسقی آلتینا قویوب، مسئله نین جیددیتله تعقیب ائدیلمه‌سینی اونلاردان ایسته مه لییک. بئله‌لیکله ده فارس-ایران دؤولتینی توتدوغو بو ضدی- بشری و شیطانی پلانلارین‌دان واز کئچیریب، بو یول‌دان گئری چکیلمه‌یه مجبور ائتمه لییک. بیز اونلاری ان آزین‌دان و آجیله‌ن اؤزلرینین دفعه‌لرله آلدیغی قرارلارینا عمل ائدیب، ۳،۱ میلیارد کوبیکمئتر سوین بندلردن گؤله آخیدیلماسینا، صونعی یاغیشلارین یاغدیریلماسینا، سولارین دوزگون و علمی شکیل‌ده ایداره اولونماسینا و باشقا تدبیرلرین حیاتا کئچیرمه‌لرینه مجبور ائتمه لییک.
بو گون خاریج‌ده یاشایان و دونیانین دؤرت بیر یانینا سه په‌لنه‌ن آذربایجان‌لیلار، اؤزه ل‌لیکله ده گونئی آذربایجانین بوتون سیاسی پارتی و قوروملاری، هم ده کولتور ده رنکلرینین اوزه رینه بؤیوک بیر مسولیت دوشمک‌ده‌دیر. اونلار یاشادیقلاری اؤلکه‌لرده ایران ایسلام دؤولتینین گونئی آذربایجان‌دا اورمو گؤلونون قورودولماسییلا باغلی یارانان اکولوژی فاجعه‌نین قورخونج نتیجه لرینی و اونلارین بورادا تؤره تدیکلری دهشت‌لی جینایتلری ایفشا ائدیب، بو عیرقچی دؤولتین بیله‌ره ک‌دن یاراتدیغی پروبلئملری دؤولت مسئوللارینا، اوپوزیسیون‌دا اولان سیاسی پارتیلره، باریش و چئوره قوروما قوروملارینا و دونیا ایجتیماعیتینه چاتدیرمالیدیرلار.
بوردا داها چوخ اؤنملی اولان مسئله، اؤزه ل‌لیکله ده تانینمیش میللی شخصیتلریمیزین ب م ت، یونئسکو و قرین پیس له علاقه ساخلاییب فاشیست ایران ایسلام دؤولتینین بو مسئله ایله باغلی یاراتدیغی فاجعه‌نی اونلارلا دا آرایا قویاراق، بو قوروملاردان جیدی شکیل‌ده ایران آدلانان دؤولته قارشی سیاسی باسقی ائتمه‌لرینی ایسته‌ییب، بوتون بشریت اوچون بؤیوک بیر فاجعه اولان اورمو گؤلونون قورودولماسین‌دان واز کئچمه‌سینی طلب ائتمه لیدیرلر.
ای آذربایجان و ای بؤیوک تورک میللتی گئج اولمادان اویان و اؤزونه دؤن، یوخ‌سا سن‌ده کئچمیش‌ده و تاریخ‌ده یوخ اولوب تاریخ صحنه‌سین‌ده ن تامامیله سیلینه‌ن یوزلر و مینلر میللت کیمی سیلینیب، سن‌دن ده ساده‌جه تاریخ صحیفه‌لرین‌ده بیر قورو آد قالاراق، همیشه‌لیک ابدیته قوووشاجاق‌سان.
۱۳۸۹/۱۰/۲۵ احمد اورمواوغلو