۷ - تۆرکجه یازماق فارسا هده دئییل لر

ایران فارس دیلی و ادبییاتيً قورومونون آنا دیلینده ائییتیمه موخالیفتی

۱۳۹۲ اینجی هجری گونش ایلی، بهمن( دوندوران آی )، دوشنبه( دوز گونو ) تاریخینده؛

فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون ایرانداکی فارس اولمایان، آنا دیللرینین اویره نیلمه سینه قارشی چیخمالاری ییغینجاغیندا سویله نیلن گوروش و سونوجلارینین فارسجادان تورک دیلینه ترجومه سی؛

فارسی دیلی و ادبیاتی قورومونون( فرهنگستان زبان و ادب فارسی ) عضولرینین چوخونلوغو؛ سون گونلرده ویلایتلرده، دوولت طرفینده ن اعلان اولموش، آنا دیلینده تحصیل موضوسونا قارشی چیخاراق، بو موضونو فارس دیلینه بیر جیددی تهلوکه و بو دیلی سولغونلاشدیرماق اوچون بیر سوء قصد اولاراق دیرلندیردیلر.

مهر خبر آژانسینین راپورونا گوره، اولکه تحصیلینی آراشدیرما و پلانلاشدیرما قورومونون باشقانی، آیت الله بهرام محمدیان، ۱۳۹۲ اینجی ایل، بهمنین یئددیسی( دوندوران آی ) بو گون دوشنبه نین( دوز گونونین ) گون اورتاسینداکی تحصیل ناظیرلیینین، فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون باشقان و عضولری ایله بیرگه توپلانتیسیندا، بعضی رسمی ساهاتلارینین مکتب درسلیغی هفته لیک درس جدولینده، دانیشیق، کیتاب اوخوماق و اینشاء( گوزه ل یازی یازماق ) یئرلشتیرمه سی موضوسونو وورغولایاراق
سویله دی: بوندان اونجه فارس دیلی و ادبیاتینی مکتبلرده ۴ ساهاتلیق بیر موددت عرضینده تدریس ائلییردیک کی گوزه ل یازی یازماق( انشاء ) موضوسودا اونونلا قاریشیق و بیرگه شکیلده یئرینه یئتیریلیردی. لاکین تعلیم و تربیه ایشلری اوزره یوکسک قورومون سون قبولون گوزلییه ن، یئنی تحصیل قالیبینده؛
 گوزه ل یازی یازماق و کیتاب اوخوماق موضوسو موستقیل شکیلده یئرلشره ک اوزونو گوستریر.

فارس اولمایان آنا دیللرده تحصیل اولمامالیدیر، بلکه بو دیللرده یالنیز آراشدیرما آپاراق!

آیت الله محمدیان فارس دیلینین الیفبا و یازی قایدالارینادا ایشاره ائتمکله سویله دی: بیزیم آند و آنلاشمامیز، فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون الیفبا و یازی قایدالارینا عمل ائتمکدیر، من اوزوم قاتی شکیلده بو موضودان یان ساخلییرام. شوبهه سیز بو موضودا فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون بیزه ایذین وئردیغی بعضی ایستیثنالاردا وار ایدی. بوندان آیری بیز فارس دیلینی درسلیک کیتابلاریندا داهادا آرتیق راق یوکسلتمک اوچون، درسلیکلرده ن اوزه للیکله ده تمل بیلگیلرده کی ۸۰۰ یابانجی سوزجویو سئچیب؛ فارس دیلی و ادبیاتی قورومونا وئردیک کی اومیدیمیز واردیر دیل قورومو اونلاری، ارته راق اینجه لییره ک اونلارین فارس کوکنلی ائش ده یر قارشیلیغین بیزه تانیتدیرسین. نه ایسه بیزیم بعضی ده رلییجی یازارلاریمیز اوز ائحتیاجلاری اوزونده ن درسلیک کیتابلارینین یازیلماسیندا سئچیمه ده ال آتدیلار.
او یازی دوزه لیشی ایشینه ده( رئداکته ائتمه ) ایشاره ائده رک دئدی: بوتون درسلیک کیتابلارینین اوز یازی دوزه نله ییجیسی واردیر، لاکین بعضیده ن ایش ترافیکی بیزیم بو موضویا دیققت یئتیرمه ییمیزین آزالماسینا سبب اولور، بونونلا بئله درسلیکلرده رئداکته ائتمک ایشینده اکسیکلیغین باش وئردیغی سببه گوره گئرچکلییی اولمایان موضوع گورونورسه، اونون رئداکته ائده نی جریمه اولوناجاقدیر، نه ایسه کی منیم اینانجیما گوره رئداکته اولونماق ایشینین بعضی موضولاری رئداکته ائده نین ذوقوندان آسیلیدیر‌ تحصیل ایشلری اوزره آراشدیرما و پلانلاشدیرما قورومونون باشقانی سوزلرینه دوام وئردی: من دئمیره م ۱۱۵۰ باشلیقلی درسلیک کیتابی، سورومسوز و یانلیشسیزدیر، لاکین دوزه لیش آپارماق ایشلرینده بیزیم اونجه لیک وئردیغیمیز و سیزینده یاردیمینیزی دیله ین سیرا یئنی کیتابلاریمیز اوزه رینده دیر. او سوزلرینین دوامیندا فارس دیلی و ادبیاتی قوروموندان اولان، اوز ایسته کلر لایحه سینه ده وورغو یاپاراق، دئدی: من چوخ سئویره م دیل قورومونون، فارس دیلینین اویره دیلمه سی ایشینده هانکی علمی یونتملرین اوزرینده اوخوماق و اینجه لمک ایشلرین یوروتدویونو بیزه دئسین و بو ایشه گوره اساسنامه سینده نه لر گتیردیغینی سویله سین؟ بیز سون ایللرده افغانیستان اولکه سینه درسلیک کیتابلاری یازدیق، باخمایاراق کی بیزیم بو موضودا، افغان آرکاداشلاریمیزلا بعضی گوروش آیریلیقلاریمیزدا وار ایدی، لاکین عمومیتده فارس دیلینی اویره تمک موضوسوندا؛ دایانا بیله جه ییمیز و گووه نلی بیر متنین اولمادیغی نتیجه یه واردیق.

آیت الله محمدیان آیریجا تمل درسلیک کیتابلارینین تاجیکیستاندا یاییلماسینا ایشاره ائده رک، بیلدیردی: حاضیردا تاجیکیستان بیزده ن، ایلک مکتب صینیفلرینین درسلیک کیتابلارینین یازیلیب باسیلماسین ایسته ییبدیر، لاکین منیم سورغوم بودور کی بو موضودا بیزده ن هانکی یاردیم و حیمایه لر اولوناجاقدیر؟ بیز مدنیت و ایسلامی علاقه لر قورومو ایله گوروشره ک دانیشیقلار آپاردیق، آنجاق بیر شئی اله گتیر ه بیلمدیک. فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون بیزه یاردیم ائتمه یینه اومیدیمیز واردیر. خصوصیله ده تحصیل ناظیرلیینین چئشیدلی خاریجی اولکه و قوروملاری ایله اولان موقاویله سینده فارس دیلینین اویره نیلمه سی موضوسودا گوزه ده ییر، لاکین بونون اوچون یازیلی بیر یونتمیمیز یوخدور. او سوزونون دوامیندا دئدی: ایراندا فارس دیلینین اویره نیلمسینده کی تکامولا دوغرو گئدیشاتی، بیزیم اوچون ماراقلیدیر، آنجاق بو موضودا آراشدیرما آپاریلماماسینین سببی بیزه بللی دئییلدیر.

فارس دیلینی اویره تمکده بیزیم دایاناجاغیمیز بینووره، معیار فارسجادیر؛

بو ییغینجاغین دوامیندا فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون باشقانی، غلامعلی حداد عادل؛
آیت الله محمدیانین سویله دیکلرینه ایشاره ائتمکله و بونا آیدینلیق گتیرمکله کی بیزیم اولکه میزده علملرین اویره دیلمه سی موضوسوندا جیددی یاناشما یوخدور، دئدی: سعدی قوروموندا، فارس اولمایانلارا فارسجانی اویره تمک بیزیم آنا پلانلاریمیزدان بیریدیر. کئچن ایللرده مدنیت و ایسلامی علاقه لر قورومونون، فارس دیلین، فارس دیللی اولمایانلارا اویره تمک اوچون ایختیصاص تاپمیش ایش گوجو ساییسی ۱۱ نفر ایدی، لاکین بیز سعدی قوروموندا بو مقصد اوچون ۲۰۰ نفر  ایختیصاص وئرمیشیک و بیر نفرده اویره تمک و آراشدیرما ایشی اوزره  کومکچی معاون اولاراق، اونون اوچون تداروک گورموشوک کی بونلارین سیزین ایشینیزه ده فایدالی اولماسینا اومید ائدیریک. او سوزونون دوامیندا دئدی: جناب محمدیانین سورغوسونون جاوابیندا آچیقجاسینا دئمه لییه م، فارس دیلینی اویره تمک ساحه سینده بیزیم دایاناجاغیمیز بینووره، معیار فارس دیلیدیر، شوبهه سیز دایاندیقلاری یئر و مووقعلری بللی اولان باشقا دیللرده واردیر، لاکین بیزیم اوچون اویره نیلمه سی گره کلی اولان دیل، فارس دیلیدیر.
(( علی حداد عادلین عنوانینه یازیلان گیزلی مکتوب ))

فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون عضولرینین یئرلی دیللرین تحصیلنه قارشی وئردیکلری منفی تپکی و جاوابلاری؛

بو ییغینجاغین دوامیندا، فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون عضوی؛ اوز قیسا دانیشیغیندا بوردا اورتایا قویولان موضولارا توخونماقلا، دوولت طرفینده ن یئرلی دیللرین اویره دیلمه سی مسئله سینه ایشاره ائده رک دئدی: دوولت گره ک یئرلی و آنا دیللرین اویره دیلمه سی ایشینه بیر باشا قوشولماسین. بیزیم رسمی دیلیمیز اولان معیار بیر دیلیمیز واردیر کی ایر دوولت اونو اونوتماق ایسته ییب، یئرلی دیللرین ساحه سی ایله مشغول اولسا، بیزیم ایشیمیز چوخ پیس و نیسگیللی دوروما دوشه جکدیر.

مرادی کیرمانینین، قیویر زویر و تور توکونتو کیتابلارین تحصیل ناظیرلییی طرفینده ن آلینماسی ایشینده ن حیکایه ائتمه سی؛

فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون بیر باشقا عضوی اولان هوشمند مرادی کیرمانیدا بو ییغینجاقداکی دانیشیغیندا؛ مکتبلرده کیتاب اوخوماق موضوسونا ایشاره ائتمکله دئدی: من ایندییه د ه ک، بیزیم مکتبلرده شاگیردلرین کیتاب اوخوماقدان قاچاغان اولماماقلارین و اوز دونده رمه مکلرین چوخ آز ائشیتمیشم، بونون سببیده کیتابخانالاردا اولان کیتابلارین جذب ائدیجی اولماماسی و خوصوصی ذوقلارین اساسیندا آلینماسیدیر.
او دئدی: تاسوف وئریجیدیر کی؛ نشریاتچیلارین چوخو، تحصیل ناظیرلییی طرفینده ن آنباردا قالان، یازاری بیلینمییه ن و ساتیلمایاراق الده قالان کیتابلارین آلینماسینین خبرین بیزه وئریرلر.

اونیورسیته لره گیریش سیناوینا( کنکورا ) تاسفلو باخیش:

فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون بیر باشقا عضوی اولان، حوسئین معصومی همدانی ده، بو ییغینجاقدا دانیشاراق سویله دی: اوزون ایللردیر، بیز تعلیم و تربیه سیستمیمیزده باشاریق الده ائتمه نی یالنیز، اونیورسیته لره گیریش سیناویندان( کنکوردان ) قبول اولماقدان عیبارت اولدوغونو تانیتدیرمیشیق. بیزیم بو گونکو اویره نجیمیزین هر نه یی اونیوسیته گیریش سیناوینا( کنکورا ) خرجلدیغی اوچون، اونون درس اولمایان کیتابلاری اوخوماغا آزاد واختی قالمیر، بو وضعیتده اینشاء دان سوز گئده نده، او دئییر: منیم اونیورسیته یه گیریش سیناویندا باشاری قازانماغیم اوچون اینشاء هانکی یاردیمی منه ائدیر؟ اونون اوز چئوره سینده ن بو سورغایا آلدیغی جاواب ایسه: هئچ نه جاوابیدیر.

او سوزلرینین دوامیندا دئدی: بئله نچی بیر تحصیل سیستمیمیزین وار اولدوغو زامانا ده ک و یاخجی دانیشماق و یاخجی یازماغا ده یرلی  موکافات وئرمه دییمیز تقدیرده، بو یانلیش داورانیش یئنه ده اوز ترسه دابانی اوستونده فیرلاناجاقدیر. منجه اویره نجینی تحصیل آلدیغی بوتون علمی بوداقلاردا یازماغا مجبور ائتمک
گره کلیدیر.

آنا دیلینده تحصیل اولمامالیدیر؛ فارس دیلینده ن باشقا اوبیری آنا دیللرده آنجاق آراشدیرما آپاراق!

فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون بیر باشقا عضوی اولان، محمد دبیر مقدم ده، یئرلی دیللرین اویره نیلمه سی موضوسونا ایشاره ائتمکله دئدی: اونملی اولان ایش؛ بو دیللرین اوزه رینده علمی ایش و آراشدیرما آپارماقدیر. بو دیللرین چوخوندا چئشیدلی لهجه و شیوه لر واردیر، اونا گوره ده بیزیم بو دیللرین هر هانکی لهجه لرینده ن بیرین اویره تمک اوچون سئچدیغیمیز تقدیرده چوخلو چتینلیک و مسئله لر ایله اوزلشمه لی اولاجاغیق.

آنا دیلی اویره نیلمه سینین حدودی موعینلشمه لیدیر؛

فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون بیر باشقا عضوی اولان بهاء الدین خورمشاهی دا، دبیر مقدمین ماراقلاندیغی موضویا ایشاره ائتمکله دئدی: دوولت گره ک آنا دیلینین حدودون موعینلشدیرسین و آنا دیلینین نه قده ر و هانکی شکیلده اویره دیله جه یین دئسین. او درسلیک کیتابلارینین یازی قایداسی و الیفباسینادا ایشاره ائدیب سویله دی:
 تحصیل ناظیرلیینین درسلیک کیتابلاریندا آپاردیغی ایندیکی یونتم اوزو یاخشی بیر یونتمدیر، آنجاق گره ک بو یونتمه فورصت وئریلسین.

بعضیلری دوشونورلر، بیر میللتی سئویب اونونلا ماراقلانماق، او میللتین دیلینده تحصیل آلماقلا عینی م
عنادادیر!

فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون بیر باشقا عضوی اولان، سلیم نیساری دا بو ییغینجاقدا سویله دی: بعضیلری بئله دوشونورلر کی بیر میللتی سئومک و اونونلا ماراقلانماق، او میللتین دیلینده تحصیل آلماقلا عینی معنانی داشییر، لاکین بو موضوع چوخ تهلوکلی دیر. بیز ایراندا بویوک فردوسینین، فارس دیلینه گوجلو بیر دایاق یارادا  بیلدیغی اوچون شانسیلی بیر میللتیک، اونا گوره ده بیز ایندی ایسلام دینینین یانیندا، بئله نچی بیر دیله صاحیب اولدوغوموزا گوره فخر ائدیریک.
نیساری وورغولادی: آنا دیلینین اویره دیلمه سی موضوسوندا، سونرالار سیخینتی و چتینلیکه اوز به اوز اولماماغیمیز اوچون؛ چوخ ائحتیاطلی و دوشونجه ایله داورانمالییق.

آنا دیلینین اویره دیلمه سی موضوسوندان سوء قصد و دوزاق اییسی گلیر!

فارس دیلی و ادبیاتی قورومونون بیر باشقا عضوی اولان، فتح الله مجتبایی دا بو ییغینجاقدا؛ اولکه ده آنا دیلینین اویره دیلمه سی موضوسونون خاریجی اولکه لرده ن ایرانا ایدخال اولونان بیر موضوع آدلاندیراراق سویله دی: بو موضونون خاریجده ن ایرانا ایدخال اولدوغونا شوبهه م یوخدور، بوندان اونجه ده بو مسئله انگیلتره نین واسیطه سیله هیندوستاندا تجروبه اولوندو، ایندیده انگیلتره و و بیزیم قوزییمیزده کی اولکه لر ایستییرلر بو مسئله نی ایرانا ایدخال ائتسینلر.
او سوزلرینه دوام وئردی: بیر میللتی گئریده ساخلاماق اوچون ان یاخجی واسیطه اونون دیلینه دیققتسیزلیک ائتمکدیر، بیز ایراندا اوز آنا دیللریمیزی، علم و تحصیل دیللری کیمی ایشلتمک نیتینده اولساق، یوزده یوز کئچمیشه قاییتمالی اولاجاغیق، اونا گوره ده بو موضوع تهلوکه لیدیر و اوندان سوء قصد اییسی گلیر.
بو ییغینجاغین سونوندا غلامعلی حداد عادل اوز دانیشیغینین بیر بولومونده وورغولادی: بیزلر موقتی اولان و اوز بهره سیز گروهی و حیزبچی قازانجیلاری اله گتیرمک یولوندا؛ فارس دیلی تک میللی سرمایه لریمیزی خرجله مه مک اوچون چوخ آییق ساییق اولمالییق.